21 maart 2015 – Column van Sjaak Grosthuizen: Gespleten politiek

Verkiezingen zouden een soort volksfeestje moeten zijn. We vieren dat we geen dictatuur zijn. Dat we niet slaaf zijn van een elite, die hun machtspositie handhaaft met drogredenen en dreigementen, geen slachtoffer van rücksichtsloze macht. Geen gedwongen volgeling van één gelijk. Wij worden gelukkig  geleid door bevlogen mensen, die dag en nacht nadenken over de beste manier om ons te leiden door een wereld en geschiedenis vol bedreigingen. Zij ontzien zichzelf, want er is geen groter belang dan ons belang. Wij, eenvoudige kiezers, het te leiden volk, de te beschermen kudde, hebben eigenlijk geen goed zicht op het complete plaatje en mogen ons gelukkig prijzen dat er mensen zijn die dat wel hebben: de politici. Hoe beter de politici, des te gelukkiger het volk. De Denen hebben duidelijk de beste politici van de wereld.

Wie de macht heeft en weet te houden.

De verkiezingen van de afgelopen week waren de onduidelijkste ooit. Waar ging het in de provincie nu om? Ik had enkele vermoedens, maar hoezeer zat ik daar naast! Zoals tegenwoordig tijdens alle verkiezingen, gaat het nauwelijks om de gemeente, om de provincie, om Europa. Het gaat altijd om de Tweede Kamer en wie het daar voor het zeggen krijgt. Wie de macht heeft en weet te houden. In onze Tweede Kamer heeft niemand de macht, maar iedereen heeft wel gelijk. Dat staat namelijk in de Grondwet. Iedereen is gelijk en iedereen heeft gelijk en daarom mogen we ons gelijk laten versplinteren in vele stukjes deelgelijk. De best passende stukjes deelgelijk kunnen samen een coalitie vormen, die daardoor de macht heeft. Zo’n systeem is een groot goed, toch?

Na de laatste landelijke verkiezingen zaten er 12 partijen in de Kamer. Nu zijn het er 16. Dat past allemaal in onze mooie nationale traditie van opsplitsen. Ben je het niet eens met de stroming die jou een plekje op de bok gunde of kreeg je ruzie? Je blijft gewoon op de bok zitten en geïnspireerd door je eigen gelijk af en toe een rukje aan de leidsels geven. Die dertiende tot en met de zestiende fractie zijn nimmer gekozen door het volk. De zestiende is geclaimd door iemand die daar geld mee wil verdienen.

Hoe kostbaar is ons democratische goed eigenlijk? We zien het ook in onze gemeenteraad. We hebben 13 partijen, dus 13 smaken gelijk. Dertien groepjes en personen die serieus menen dat zij een betere visie hebben dan de anderen. Dertien verschillende verhalen bij de volgende verkiezingen. Dertien pogingen om minimale smaakverschillen te maskeren met mooie oneliners. Dertienvoudige versimpelingen van de werkelijke problematiek, in navolging van de landelijke geschoolde spindoctors. Maar ook dertien bewijzen van wantrouwen in elkaars visie en dertien bewijzen van onbegrip van wat democratie zou moeten zijn: samen besturen.

Die moet zich laten behandelen voor het Kim Yung Ilsyndroom.

Wie de verschuivingen, afsplitsingen, verhuizingen van de Hoornse politici van de afgelopen jaren op een rijtje zet, zal zich afvragen welke boodschap nou het belangrijkste is voor de Hoornse burger. Ik ken bijna alle politici en ik wil aan de inzet van niemand twijfelen, maar ik vraag me soms wel af voor wie die inzet nu het belangrijkste is. Voor de stad, voor de eigen fractie of voor de eigen persoon? Voor elk politiek echelon in Nederland geldt de stelling: zodra een politicus of politica denkt dat het de kiezer om hem of haar gaat, dan zit hij of zij fout. Die moet zich laten behandelen voor het Kim Yung Ilsyndroom.

Wie met onmin een fractie verlaat en een eigen partijtje opricht, heeft laten zien dat de eigen argumenten te zwak waren. Pakweg de helft van de Hoornse fracties is zo ontstaan. Heeft de kiezer daarom gevraagd? Ooit een menigte voor het stadhuis gezien met spandoeken: wij eisen een afsplitsing? Geen mooier belangenbehartiging dan uitgesplitste belangenbehartiging? We hebben recht op 35 partijtjes?

Ik dacht deze week: stel, dat ik één fractie in de Hoornse raad zover zou krijgen dat die weer aansluiting zocht bij de partij waar hij thuis hoort, zou ik dan tevreden zijn? Nee natuurlijk. Je kunt ook te onverschillig zijn.