27 mei 2017 – Column Sjaak Grosthuizen: Is politiek te leren?
Soms denk ik, nee, weet ik met enige zekerheid, dat ik niet in de wieg gelegd ben voor echte politicus. Een echte politicus beschikt over capaciteiten als scherpzinnigheid, doortastendheid, inlevingsvermogen, zelfs wat meedogenloosheid, doordrammen, timing en de vaardigheid zaken om te draaien. Er zijn vast nog meer capaciteiten, die ik nu nog niet kan benoemen, maar waarvan het belangrijk is, dat je daar over beschikt en die tevens het bewijs vormen van mijn onvermogen om in het politieke circus te kunnen meedraaien.
In Hoorn hebben we een gemeenteraad met 35 personen, die de noodzakelijke vaardigheden allemaal wel in huis hebben. Mijn bewondering voor hen kent dan ook nauwelijks grenzen. Laat mij een poging doen te illustreren waartoe zij allemaal in staat zijn. In de afgelopen raadsvergadering kwam de ene verrassing na de andere langs. Daar was allereerst de agenda. De agenda bestaat uit A- en B-onderwerpen. A-onderwerpen behoeven nog enige discussie voordat ze weggehamerd kunnen worden. De B-onderwerpen zijn in voorgaande commissievergaderingen al dusdanig voorgekauwd dat ze geen nuttige gespreksstof meer opleveren. Het zijn de hamerstukken.
Voor een echte politicus telt zo’n agenda niet.
De B-afdeling kende 21 onderwerpen, die allemaal een positief advies meekregen vanuit de commissievergaderingen. De A-agenda bevatte geen enkele zaak uit de afgelopen maand. Dat betekende in mijn lekenopvatting dus een korte vergadering en iedereen voor tienen tevreden thuis om een lopende tv-serie nog net even te kunnen meepikken. Voor een echte politicus telt zo’n agenda niet. Je staat voor de Hoornse zaak of niet en dan dien je daar dan ook helemaal voor te gaan, ook met een lege agenda. Wat doet dan een echte politicus? Die vult de agenda zelf met onderwerpen die vanuit de samenleving sowieso al nauwelijks aan te slepen zijn en je zorgt als je dat goed wilt aanpakken ook voor passend publiek op de publieke tribune. Een beetje politicus weet dan de vergadering te laten voortduren tot aan het middernachtelijke uur! Aldus geschiedde.
En oh, wat sta je dan te kijken wat er aan prangends nog op de plank is blijven liggen! Allemaal zaken die je via een motie nog even kunt oplossen. Je onderscheidt daarin gewone en wilde moties. De gewone moties zag je in de afgelopen maand al aankomen en wilde moties zijn ineens opgeborreld door maatschappelijke onrust of de drift om als fractie eindelijk eens op te vallen. Het zijn doorgaans de moties waarvoor ook een spreker uit de burgerij wordt gemobiliseerd of waarvoor toeschouwers zijn opgetrommeld.
Deze week vielen een paar moties op. Het plan om het Kerkplein te veranderen in een gezellige verblijfplek door daar parkeerplaatsen te ruilen voor kratten met boompjes leverde drie rijen bezoekers op. Voornamelijk ondernemers die bijna uitsluitend klandizie hebben van autorijders die niet van een stukje lopen houden. Al binnen een paar weken is het duidelijk dat het water hen aan de ondernemerslippen staat en dat faillissement aanstaande is. Zij willen best iets moois in de binnenstad, als het maar geen of slechts zeer weinig parkeerplaatsen kost. Ook diende duidelijk te worden dat GroenLinkswethouder Samir Bashara met zijn verfoeilijke groene anti-auto-ideetjes een halt toegeroepen moest worden. De discussie over deze motie nam geruime tijd in beslag. Het resulteerde erin dat er meer auto’s voor niet al te lange tijd neergezet mogen worden langs het gezellig in te richten Kerkplein.
Fractie HOP kon nog steeds niet leven met de werkzaamheden van WerkSaam, die volgens vakbond, juridische deskundigen en Robert Vinkenborg zelf toch echt met arbeidsplaatsverdringing bezig is. Voor mij was het heel leerzaam om te ontdekken dat de overige fracties die er ooit een beetje hetzelfde over dachten zich toch hielden aan een eerder afgesloten compromis. Misschien is dit ook een leerpuntje voor Robert. Sociaal gevoel hoort af en toe bij een politicus, maar er blijken grenzen aan te zitten.
Sociaal gevoel hoort af en toe bij een politicus, maar er blijken grenzen aan te zitten.
Ook opvallend was een motie van afkeuring, ingediend door Joke van der Meij van Hoorn Lokaal en nog een paar enthousiaste medeondertekenaars. Wethouder Judith de Jong was immers akkoord gegaan met het graaisalaris van de nieuwe directeur van de HVC. Judith kon betogen wat ze wilde over haar verdriet en ongenoegen en onvermijdelijkheid over dat besluit, maar dat liet de indienende fracties onbewogen. Een afgeslapte variant, namelijk een motie van treurnis waarmee SP-voorman Mathé van Stralen aankwam werd evenmin als de afkeuring aangenomen. Ik denk dat men allang vermoedde dat de motie het nooit zou halen, maar er zal vast lang en diep over zijn nagedacht door de indieners.
De achterbannen dienen nu wel te weten te komen hoezeer hun lievelingen in het democratische speelveld zich hebben geweerd. Ik kan ter geruststelling van iedereen zeggen: volgens mij heeft elk raadslid met goed verdedigbaar gevoel en verstand gekozen zoals jij als hun volgeling dat ook zou willen. Ga er maar van uit dat zij hun vak verstaan. Dat zie je aan al moties die zij weten te bedenken. Ik bewonder ze, al blijven hun handelingen mij regelmatig verbazen. Dat geeft niks; ik snap ook niks van voetbal.