21 januari 2017 – Column Sjaak Grosthuizen: Allemaal theater
Afgelopen dinsdagavond toog ik vol verwachtingen naar theater Het Park, want daar zou een speciale zitting zijn van de raadscommissie. Het onderwerp van het gesprek loog er niet om: de situatie rond de riviercruiseschepen en het busvervoer op het Visserseiland. Mensen uit die wijk waren welkom en men hoopte op het effect van de social media, zodat de publiekstribune goed gevuld zou zijn. Het spektakel had plaats in de kleine zaal. Een leuk neveneffect was dat de bijeenkomst op die speciale locatie ook een beetje het gevoel gaf van een zeer bescheiden gemeentelijke nieuwjaarsreceptie.
Ik moet zeggen: men was van goede wil. Echt waar.
De zaal vulde zich niet helemaal. Een beginnende cabaretier of een experimenteel dansgroepje zou er misschien hoopvol tevreden over zijn geweest en onze raadscommissieleden van wie er één debuteerde vonden het meer dan genoeg om eens het beste beentje voor te zetten. Voorzitter Marion van der Ven kende haar rol en stak voortvarend van wal. Ze wilde de toon zetten van: nu even niet een avondje ouwenelen, spijkers op laag water zoeken, scoren voor de bühne of vroegtijdig voorsorteren op de verkiezingen van volgend jaar, maar aanpakken dat probleem.
Ik moet zeggen: men was van goede wil. Echt waar. Iedereen heeft die avond enorm zijn of haar best gedaan. Wat jammer dan toch dat die avond in de Othellozaal wellicht de slechtste voorstelling ooit werd gegeven. Ik mag natuurlijk niet vergeten dat dezelfde voorstelling het in de raadzaal op het stadhuis waarschijnlijk net zo slecht had gedaan. Zittend in de zaal moet je je er voortdurend van bewust zijn dat het geen echte voorstelling is. Op deze weinig boeiende manier voltrekt zich namelijk het proces van de democratie.
Democratische activiteiten in een gemeenteraad zijn voor de doorsneeburger zaken waarnaar je alleen moet kijken, wanneer je het idee hebt dat men jouw belangen dreigt te verpesten. Wantrouwen is een grotere drijfveer om politici te volgen dan vertrouwen. Wie het besturen van een gemeente, provincie of zelfs het hele land met een gerust hart overlaat aan de gekozen volksvertegenwoordigers, zal zich in de regel niet druk maken over klein gesteggel. Iets beters dan wat er nu uit de bus komt, valt doorgaans niet te behalen.
Anders wordt het wanneer bepaalde stuurlui aan de wal aanwijzingen beginnen te roepen. Zeg maar schreeuwen, want zo heel erg ver draagt geluid ook weer niet en bij een beetje emotie hoort ook een specifiek stemgeluid. Zij zien allerlei zaken die helemaal verkeerd gaan: de gekozen stuurlui aan boord van het te besturen schip die enthousiast op onderwaterkliffen afsteven, met een noodvaart de walkant dreigen te doorklieven, de door achterstallig onderhoud ontstane lekkages niet opmerken, dreigend zwaar weer niet opmerken. Wat heerlijk toch dat daartoe ook Twitter, Facebook en noem maar op zijn bedacht! Het roer moet radicaal om! En na elke vier jaar nieuwe bemanning kiezen wordt dit spel herhaald.
Maken onze Hoornse uitverkorenen er dan zo’n onoverzichtelijke puinzooi van?
Maken onze Hoornse uitverkorenen er dan zo’n onoverzichtelijke puinzooi van? Nee, natuurlijk niet! Onze wethouders dan? Ook niet. Niet echt bewust. Het ligt aan de krachten in onze samenleving. De overlast in het havengebied komt omdat ondernemers met groot materieel kansen zien een leuke boterham te verdienen aan volstrekt legale activiteiten. Wat is er mooier dan dat ladingen toeristen onze haven ingedreven worden? Dat ze niet allemaal Hoorn als bestemming hebben, valt de ondernemers niet helemaal te verwijten en het is toch meegenomen, wanneer een deel van die toeristen niet alleen uitgebreid Volendam, maar ook een paar minuten Hoornse binnenstad of havenkwartier meepikken? Ondernemers houden graag praatjes waarin het verdienmodel niet alleen hun eigen bedrijf geldt. En zij wijzen graag op de riante vooruitzichten die zich in de toekomst zullen voordoen. Die praatjes stoelen bij voorkeur niet op degelijke onderzoeksgegevens.
Overlast wordt voornamelijk gevoeld door mensen die er zelf geen cent door op vooruit gaan. Onze politici lopen zich het vuur uit de sloffen in hun ijver om voor de stad zo profijtelijk mogelijke afspraken te maken. Die moeten afwegingen maken over de haalbaarheid van die kansen. Doe je niks, dan is het niet goed. Gok je goed, dan wordt je op het schild geheven.
Intussen mogen raadsleden spelen dat zij onmisbaar zijn in dit spel. Een raad van 35 leden plus een handjevol commissieleden met uiteenlopende inzichten doen hun uiterste best om dat te bewijzen. Vaak klinken tegengestelde argumenten precies even geloofwaardig. Zo werkt politiek. Eigenlijk is de enige onbetrouwbare partij de zakenman met vooral het eigen belang voor ogen. Amerika is net begonnen met een uiterst boeiend experiment op dat gebied. Daar zal ooit wel een spannend toneelstuk of musical over worden geschreven. Voor de grote zaal dan.
