12 mei 2018 – Column Sjaak Grosthuizen: Kernachtig Westfriesland
Voorafgaand aan de verkiezingen werden we door de media doodgegooid met kreten als: lokale partijen winnen terrein. De landelijke politiek zou zich meer buiten de lokale kwesties dienen te houden. Politici met tv-persoonlijkheidskenmerken moeten zich niet met de lokale verkiezingen bemoeien. Daarentegen is er nog wel steeds de behoefte om de lokale verkiezingen als graadmeter te gebruiken voor de positie van landelijke partijen. Dit soort berichtgeving is funest voor het denken waarmee kiezers en te kiezenden zich wel dienen bezig te houden.
Wie komt het meest geloofwaardig op voor jouw belangen?
Met meer nadruk als lokale politicus de verkiezingen in te gaan bereik je voornamelijk dat de boodschap naar de kiezers wordt: wie kan het beste voor jouw gemeente zorgen? Wie komt het meest geloofwaardig op voor jouw belangen? Vandaar dat een hoop lokale partijen de naam dragen van Gemeentebelangen of de gemeentenaam in de partijnaam hebben vastgemetseld. Dat is in Westfriesland niet anders. De Westfriese gemeenteraden tellen in het totaal 54 partijen en 20 ervan voeren in hun partijnaam het woord gemeentebelang of de naam van de gemeente. In de aanloop naar de verkiezingen heb ik in alle gemeenten de partijen met een landelijke naam horen bezweren dat zij zo lokaal denken en handelen als maar mogelijk is. In heel Westfriesland is er nog maar één partij die niet genoemd is naar de gemeente of het belang ervan, maar naar de eigen oprichter en handhaver. En er is maar één partij die in de partijnaam Westfriesland heeft staan. In een afkorting, dat nog wel.
Om de financiële onbetrouwbaarheid van de landelijke kabinetten het hoofd te kunnen bieden werd op diverse terreinen samengewerkt
Hoe lang is het nu eigenlijk geleden dat ik twee Westfriese burgemeesters, Onno van Veldhuizen en GertJan Nijpels, met enige trots namens de zeven gemeenten het plan ‘Het Pact van Westfriesland’ zag aanbieden? Westfriesland moest als regio tot de beste gaan behoren van heel Nederland. Regionaal denken dus. Bovengemeentelijk handelen. En hier en daar werd schoorvoetend aan het ideaal gewerkt. Om de financiële onbetrouwbaarheid van de landelijke kabinetten het hoofd te kunnen bieden werd op diverse terreinen samengewerkt, werden gemeenschappelijke regelingen getroffen, overleg tussen wethouders, ambtenaren en raadsleden georganiseerd. En daarnaast begon het hartgrondig kankeren over de stroperigheid ervan, over de nadelen omdat het beste inzicht niet tot alle raadsleden van andere gemeenten wilde doordringen en dat er teveel zaken uit handen was gegeven.
Wanneer je in gemeenschappelijke besluiten vooral je eigen gemeentebelang niet wil prijsgeven, dan kom je niet ver. Kijk maar naar de commotie over de samenwerking binnen het SED, waar Stede Broec, Enkhuizen en Drechterland zoveel eigen eisen bleven stellen, dat de kosten nauwelijks meer op te brengen leken. Die lijken bij door hun gebruikte begrippen als gemeenschappelijk en gemeente alleen het woordje gemeen gemeen te hebben.
Alles past helaas in het huidige politieke klimaat, op wereldniveau, binnen Europa, en binnen de Nederlandse regio’s. Stammendenken, bloedgroepenhandelingen en clubcompetities bepalen de gang van zaken. Niet alleen America first en Fryslan boppe, maar ook strijd tussen verschillende geloven en stromingen binnen de geloven veroorzaken het feitenrelaas van de geschiedenis. Geen mens zegt na wereldkampioenschappen of Olympische Spelen dat De Europese Unie toch maar weer de meeste prijzen heeft binnengesleept. De verrichtingen van de eigen groep tellen het meest.
Lokale belangen worden kernenbelangen in het belang van het functioneren van heel Westfriesland.
De meeste Westfriese gemeenten zijn samengesteld uit dorpen die voorheen een eigen bestuur kenden. Nu wordt daar het denken in kernen zeer serieus aangepakt. Er is een kernenbeleid. Zonder goede aanpak van de belangen van de kernen wordt het niets met de hele gemeente. Tijdens de verkiezingsstrijd werd juist de aandacht voor de kernen benadrukt. Door alle partijen. Misschien dienen de kernenrijke gemeenten tot de broedplaats voor kernachtig denken voor de gehele regio. Lokale belangen worden kernenbelangen in het belang van het functioneren van heel Westfriesland.
Ik ben benieuwd welke partijen er bij de volgende gemeenteraadsverkiezingen het lef hebben om de gemeentenaam te veranderen in Westfriesland. Westfriesland met aandacht voor alle kernen. Kernachtig Westfriesland bijvoorbeeld.