12 december 2019 – Column Peter Ursem: Wonen! Wonen!
Wonen onder eigen of gehuurdeigen dak is een voorrecht geworden. Je hebt dat niet zomaar voor elkaar. In heel Westfriesland gonzen de berichten over woningnood en het mondjesmaat lenigen ervan. In alle gemeenten lijken de politici zich zorgen te maken over veel grotere vraag dan aanbod en het laat zich aanzien dat zij zich daar nog heel wat raadsperiodes druk over mogen maken.
Soms lijkt het of wij in deze tijd plotseling zijn overvallen met het probleem, maar dat zijn we niet. Het is intussen wel duidelijk dat er een probleem is en de oorzaken ervan worden graag genoemd om aan te geven dat men de schuld niet moet leggen bij de woningbouwbetrokkenen in onze regio. We hebben allemaal gehoord en hier en daar zelfs ervaren dat het verhuren van woningen een lucratieve business is voor investeerders. Voor de vrije sector huurhuizen gelden andere spelregels dan voor de sociale verhuur. Denk alleen maar aan de jaarlijkse huurverhogingen. Voor de investeringsmaatschappijen is de maximaal toegestane jaarlijkse huurverhoging gewoon uitgangspunt.
De sociale woningverhuur klinkt al minder verdienmodelachtig, maar ook daar worden huurbedragen gevraagd, die voor de doelgroep iets te vaak moeizaam op te brengen is, zeker wanneer de huurder een inkomen heeft die enkele euro’s hoger is dan de norm voor huursubsidie. Daarnaast dienen wij de vaak herhaalde klacht in acht te nemen, dat het Rijk de inkomsten van verhuurorganisaties zo sterk afroomt, dat nieuwbouw van sociale woningen bijna niet te doen is. Dat zou alleen maar kunnen worden gecompenseerd door bestaande huurwoningen te verkopen.
Ondanks de moeilijkheden om een voldoende huizenaanbod te realiseren voor de minder draagkrachtige doelgroep zijn er hier en daar nieuwe bouwprojecten te vinden in de regio. De kranten berichtten daar deze week enthousiast over. In Hoorn worden de eerste 68 woningen in de Toren opgeleverd. In Hem start een bouwplan op de hoek van de Marktweg en de Koggenweg. In Bovenkarspel heeft men het aangedurfd 24 appartementen met een prefab-constructie neer te zetten. Op nog meer plaatsen is men bezig enkele tientallen woningen te realiseren.
Moet je daarom optimistisch zijn? Niet alle nieuwbouw is bedoeld voor de sociale sector. Wanneer je in een ander krantenkopje moet lezen dat er voor de 24 woningen in Bovenkarspel 455 gegadigden kan tellen, waarvan het overgrote merendeel uit deze regio komt, kom je niet op het idee daar een vrolijke emoji bij te plakken. In alle gemeenten zie je dit gebeuren. Dan mag je blij zijn dat een aantal arbeidsmigranten die hier een paar maanden zijn, kunnen worden gehuisvest in huisvesting die de bedrijven voor hun eigen uitheemse arbeiders hebben georganiseerd. Maar ook voor hen geldt dat er minder woonruimte is dan keihard nodig is.
De vraag is hoeveel beleidsruimte er bestaat voor gemeenten om hun rol in het oplossen van het woningprobleem te kunnen oppakken. Het lijkt er steeds meer op, dat de behoefte om voor de sociale huisvesting optimaal kansen en ruimte vrij te maken sterker is geworden. En dat daarnaast ook voor de middeninkomens het woningaanbod mag worden verruimd. Alleen voor durfinvesteerders is dit beleid wat minder welkom. Waarschijnlijk zal men vanuit die hoek aanbiedingen krijgen voor allerlei vormen van koppelverkoop, waarbij een paar woningen voor de sociale sector gerealiseerd worden bij een groter deel duurdere woningen. Ik zou zeggen: blijf vooral wakker.