25 maart 2020 – Column Peter Ursem: Rede
Nog elke dag verandert de wereld of word je je beter bewust dat alles anders is. De motivatie om de wereld te veranderen is ons opgedrongen. Doodsangst in lichtere of sterkere mate. Covid-19 betekent voor een te groot aantal mensen die ermee te maken gaan krijgen een fatale afloop. In dat besef wordt bij iedere Nederlander een dringend beroep gedaan op hun verantwoordelijkheidsgevoel. Wat het meest in het oog loopt is de afstand van anderhalve meter en wat is dat moeilijk te onthouden! De enige conclusie die mensen, die zich het meest storen aan het veronachtzamen van die regel, trekken, is dat de ziekte niet serieus genomen wordt.
Mag je iedereen die duidelijk de regels overtreedt uitmaken voor flapdrol of aso?
Dat serieus nemen van de maatregel heeft alles te maken met de afstand die de verschrikking op dat moment voor je heeft. Een gestorven naaste zorgt er wel voor dat je alle maatregelen meer dan serieus neemt. Mag je iedereen die duidelijk de regels overtreedt uitmaken voor flapdrol of aso? Ja, natuurlijk wel. De Bolsonaro’s onder ons zou ik op momenten dat het relativeren niet erg lukt toewensen dat zij die ziekte krijgen en niet worden behandeld op de IC’s van ons land.
Vanmorgen las ik in mijn regionale krant het stuitende berichtje over de boodschap van een gereformeerde dominee in het Reformatorisch Dagblad. ‘Christenen belijden dat ziekte en gezondheid hun niet toevallig overkomen. Niet corona heerst, maar God regeert. Het coronavirus is slechts een tweede oorzaak… Hij zendt ziekte zoals ooit de plagen in Egypte, om de mens tot inkeer te brengen.’ Polio krijgen is dus nog niet genoeg! Het berichtje was bestemd voor de jeugd die zich nog iets te weinig storten in het gebed. Er is ook een oproep voor een nationale biddag. Dit soort berichten maken de ergste cynicus in mij los. Moet ik hopen dat deze lieden dat vol overtuiging gaan doen in hun volgepropte kerken? Maar dan alleen wanneer zij hun genezingsproces uitsluitend in de handen van hun Heere leggen.
Niet corona heerst, maar God regeert.
Mijn vrouw en ik lopen voor onze frisse lucht en gezondheid niet meer in de nabije parken. We kiezen de straten van onze wijk en de dichtbijgelegen buitenwegen. Met het stralende zonnetje van deze dagen en de steeds gezonder wordende buitenlucht een volstrekt verantwoorde activiteit. Steeds vaker zien we toevallige tegenliggers ruim van tevoren een ontwijkende manoeuvre uitvoeren. Wij doen dat ook en we belonen elkaar met een vriendelijke glimlach en af en toe een vrolijke opmerking. Voor mensen die op een niet al te breed fiets- of wandelpad naast elkaar blijven lopen zodat passeren alleen op enkele decimeters afstand mogelijk is, krijgt mijn vrouw spontaan een hoestbui. Sportfietsers lijken zichzelf eveneens immuun te vinden. Die hebben kennelijk net zo’ onverwoestbare gezondheid als Bolsonaro en Trump.
Deze dagen moeten een feestje zijn voor gedragspsychologen die de hysterische en massale gedragingen mogen duiden. Steevast komen zij terecht bij de meest primitieve reactiegedragingen die je waarschijnlijk ook bij andere primaten of kuddedieren kunt vaststellen. Nog even een relativerende opmerking hierover: wie zich houdt aan de beschermende maatregelen die worden opgelegd door het kabinet op basis van aanbevelingen van ter zake deskundigen geeft zich niet over aan primitief kuddegedrag. Aan het gedrag dat van ons wordt verlangd gaat rede i.p.v. emotie en onderbuikgevoel en verantwoordelijkheidsgevoel i.p.v. ver-van-mijn-beddenken vooraf.
Wanneer we ons aan de aanbevelingen houden komt nog niet alles wel goed, maar blijft de schade wellicht enigszins beperkt en met enige volharding kunnen we ook de goede dingen die nu ontstaan voor langere tijd vasthouden.