5 februari 2020 – Column Peter Ursem: Regiolastig
Het is voor individuen die nog van elkaar verschillen vaak moeilijk om samen te werken. Het kan echter ook gebeuren dat er juist vanwege die verschillen een team wordt gevormd dat alle problemen aan kan. Wat nodig is wordt door alle teamgenoten bijgedragen. Kennis, kracht en financiën worden naar vermogen ingezet om, dat is een volgende voorwaarde, een gezamenlijk doel te bereiken. Het besef waar ieders grens van mogelijkheden ligt is zeer nuttig, om onderling vertrouwen in de kracht van de gezamenlijkheid te blijven behouden.
Gemeenten kunnen soms ook succesvol samenwerking nastreven met als doel de gedeelde regio te versterken om er als afzonderlijke gemeente ook de vruchten van te kunnen plukken. In Westfriesland bestaat er nu nog een samenwerkingsafspraak met de ambitieuze titel Het Pact van Westfriesland. Met een getal erachter kan worden aangegeven over welke bijgestelde afspraken men het heeft.
In de voorgestelde schrapzaken herken je pas goed waar een politicus voor staat
Die samenwerking staat onder druk. Niet alle gemeenten komen lekker uit met de begroting. Er zijn tegenvallers, ook met kosten waarmee de regering de gemeenten hebben opgezadeld. Waar ga je dan op bezuinigen? Bij dit probleem kun je direct merken hoe ver men is met echt regionaal samenwerken. Bij tekorten op de begroting komen de politici pas goed in het geweer. Wanneer jij het op jouw conto kan schrijven dat financiële problemen zijn opgelost, dan win je aan gewicht. In de voorgestelde schrapzaken herken je pas goed waar een politicus voor staat. En altijd is daar, behalve om links- of rechtsomredenen, het verschil tussen coalitie- of oppositieschrappers. De coalitiefracties hebben het in zo’n geval iets moeilijker, want er zal ook gekeken moeten worden naar schrapkansen betreffende de eigen kroonjuweeltjes. Daar is tijdens formatiegesprekken genoeg bloed voor gevloeid en ligt het voor de hand te kiezen voor zaken die de eigen burgers het meest onverschillig zijn.
Regionale samenwerking lijkt zo’n punt te zijn. Er is altijd wel een onderdeel binnen die afspraken waar jouw gemeente net iets minder voordeel aan heeft of in verhouding meer voor betaalt. Politiek ga je niet stuk, wanneer je over die zaken ballonnetjes op laat. In Opmeer en in Stede Broec worden momenteel driftig ballonnetjes opgeblazen om minder fanatiek mee betalen aan de regio legitiem te maken. En in mijn geheugen zijn nog beelden van twee burgemeesters, GertJan Nijpels en Onno van Veldhuizen, die namens alle Westfriese colleges voor onze camera en microfoon trots de eerste bouwstenen voor het Pact van Westfriesland toonden. Een ambitieus plan dat nog door alle raden heen moest en waar de Westfriese bevolking nog rijp voor gemaakt diende te worden.
Een plan om deze regio op te stuwen naar een van de aantrekkelijkste regio’s van Nederland, wie kan daar nu tegen zijn? Ik vermoed dat er bijna geen regiobewoner rondloopt die zal beweren dat een regio waarover je met het volste recht kan kankeren toch je ware is en zo moet blijven. Kankeren over het weer of over de regering in Den Haag is zo gewoon. Nee, dan Westfriesland! Een ideale regio wil iedereen best graag bewonen, maar dan komt wel de oer-Hollandse vraag: wat gaat dat kosten en gaan mensen uit een ander deel van de regio bepalen wat er in mijn dorp of stadje gaat gebeuren?
Helaas hebben alle ruim vijftig Westfriese fracties nauwelijks het lef om Westfriesland stevig genoeg op de kaart te zeten. Ik geef toe: in menig verkiezingsprogramma zijn er regeltjes over Westfriesland neergezet, maar je moet het niet te hardop lezen. Het hemd is nader dan de rok en daarmee sta je zelf als regiofractie in je hemd.