20 oktober 2021 – Column Peter Ursem: What’s in a name?
We bezochten vandaag enigszins vluchtig Traben-Trarbach aan de Mosel in de Duitse deelstaat Rheinland-Pfalz. Twee stukjes stad aan weerzijden van de rivier en verbonden met een brug. Je hebt het stadsdeel Traben en het stadsdeel Trarbach. Zowel de deelstaat als het stadje bestaat uit twee namen. En meestal sta ik er niet bij stil dat de namencombinatie van gemeenten en provincies ooit ontstaan zijn vanuit een noodzaak of wens. Wanneer de namen lang geleden ontstaan zijn zou het best wel eens te maken gehad hebben met het feit dat één persoon de baas ging spelen over beide stukjes plaats.
Dit keer gingen mijn gedachten naar ons eigen Westfriesland. Doordat ik de gedachte onderschrijf dat we niet het westelijke deel van Friesland zijn laat ik het verbindingsstreepje consequent weg, terwijl ik tegelijk gemakshalve een beetje vergeet dat er nog meer gemeenten zijn die deel uitmaken van de regio Westfriesland. Misschien kun je zeggen dat de zeven gemeenten die regelmatig afspreken zaken samen te regelen zich een beetje hebben afgezonderd van de rest van Westfriesland. Ik woon dus is Oost-Westfriesland.
Ik woon dus is Oost-Westfriesland
Het samenvoegen van twee plaatsnamen tot één is in Nederland ook hier en daar gebeurd en ik ben absoluut niet op de hoogte van de gesprekken die daaraan zijn voorafgegaan. Tegenwoordig worden nieuwe gemeentenamen bedacht bij samenvoegingen. Traben-Trarbach heet niet Trarbach-Traben. Waarom niet? Omdat het beter bekt wanneer je begint met Traben? Dat speelt ook met bedrijven en mensen die als duo verder gaan. Peek & Cloppenburg, Appel & Adolf, Nick en Simon, Saskia en Serge, maar Gert en Hermien, Simon & Garfunkel, Van Kooten en De Bie. Deze twee laatsten hebben daar ooit een stukje over bedacht. Wie komt voorop te staan? De persoon of het bedrijf met de meeste centen, macht, kapsones?
Mijn gedachten gingen door naar de drie Westfriese gemeenten die al een administratieve samenwerking (niet helemaal letterlijk te nemen) hebben. Er is in alle drie gemeenten al door enkelingen aangegeven dat de gemeenten het best helemaal samen kunnen smelten. Zou er dan een nieuwe naam komen die een samenstelling is? Welkom in de gemeente Stede Broec-Enkhuizen-Drechterland of beginnend met Enkhuizen of juist Drechterland? Drechterland en Stede Broec zijn al nieuwe namen van samenvoegingen. Enkhuizen heet nog steeds Enkhuizen. Zullen de mensen daar denken aan de gemeente Medemblik waarin alle andere samen geveegde gemeenten zijn ondergebracht?
Hoorn, omdat dat de grootste stad is?
Onwillekeurig gingen mijn gedachten naar een andere redelijk logische samenvoeging van gemeenten in Westfriesland, namelijk alle zeven gemeenten onder één gemeentebestuur. Het gaat natuurlijk onvermijdelijk eens gebeuren, maar de vraag is dan ook: hoe gaat die grote gemeente heten? Gewoon Hoorn, omdat dat de grootste stad is? Daar krijg je de rest van de Westfriezen nooit warm voor en dat is ook logisch. Je moet de gedachte loslaten dat zes gemeenten opgaan in een andere. Wie weet heet die nieuwe gemeente gewoon Westfriesland, maar dat lijkt me naar West-Westfriesland niet zo netjes. Zelfs bij Oostwestfriesland denk je onwillekeurig aan een belendend gebied.
Er zal een nieuwe pakkende naam worden bedacht, vermoed ik. Misschien na een naambedenkwedstrijd. Als er dan maar niet een poehanaam als Hollands Kroon uitrolt. Gewoon een naam uit één woord met hooguit drie lettergrepen. Eigenlijk kan ik het niet afwachten. Laten we stellen dat Oost-Westfriesland binnen twee decennia één gemeente zal zijn. Dan kunnen we nu al denken aan mogelijke namen. Heb jij al een idee? Dien hem alvast in. Ik ben echt niet de enige Westfries die daar nu al benieuwd naar is.