29 juni 2022 – Column Peter Ursem: Medembliksemse boel
Het is een zwaard van Damocles dat veel gemeenten boven het hoofd hangt. Misschien hebben alle gemeenten ooit te maken gehad met die dreiging. De gemeentelijke financiën zijn niet genoeg om aan allerlei verplichtingen te voldoen en er is geen zicht op snelle verbetering. Dit lot treft Medemblik op dit moment. Wanneer de gemeentelijke financiën niet spoedig in orde zijn, zal de provincie de regie overnemen en de gemeenteraad buiten spel zetten.
Er is maar liefst 5,7 miljoen tekort. Wanneer je het gemeentelijke kasboek inziet dan ontdek je dat er aan inkomsten- en uitgavenkant vele miljoenen meer genoemd worden. Maar het bedrag dat Medemblik nu niet heeft is vast groter dan de algemene reserves van de gemeente. In ieder geval vindt de provincie dat het stadsbestuur te lang te weinig heeft gedaan om het gevaar te keren. Er is al eens eerder gewaarschuwd dat het verkeerd ging en toen is Medemblik er kennelijk toch in geslaagd de provincie te laten geloven dat het allemaal wel goed zal komen.
Medemblik is Enkhuizen niet. Ik betwijfel of een raadsmeerderheid zou trachten bij intensievere samenwerking met andere gemeenten hun rekening bij de ander neer te leggen, maar achter mijn twijfel zit ook de lastige achterdocht dat het ontzettend des mens kan zijn de oorzaak van ellende die je overkomt buiten zichzelf te zoeken. In Medemblik zal dat met gebruik van democratische meerderheid ook best het geval kunnen zijn. Hoe dan ook, ik wil de burgers van Medemblik voorhouden dat de schuld slechts deels bij hen ligt. Immers, de besteding van de schaarse middelen worden vierjaarlijks uitbesteed aan de Medemblikse politici met de meest heldere beloftes.
Wanneer die Medembliksemse politici er een financiële puinhoop van maken kan dat natuurlijk ook komen, omdat zij op die verantwoordelijke plek zijn gekomen vanwege gedane mooie en helaas te dure beloften. Nu lijkt het er op dat de kosten voor het sociale domein veel te hoog zijn opgelopen. Het sociale domein is de zorg voor zorgbehoevenden. Vooral de zorg voor de jeugd schijnt niet meer te betalen te zijn. En wanneer ik dat geluid verneem, dan vindt een flink deel van mijn empathische capaciteit dat eigenlijk erg edelmoedig. Hoe mooi is het niet wanneer je tegen alle stroom in tracht hulpbehoevenden adequaat te helpen?
Natuurlijk is de oorzaak van het financiële drama niet alleen in de zorg te vinden. Een meerderheid van de kiezers zou de zorg een rotzorg kunnen zijn, maar de behoefte aan mooie andere zaken veel groter. Een van de wensen die het bij een flink volksdeel altijd goed doet is de beperking van de kosten die de gemeente berekent voor het voorrecht te mogen wonen binnen de gemeentegrenzen. En daar moet de oplossing voor de dreiging vanuit de provincie gezocht worden. De ozb gaat flink omhoog en de glasheldere beloften over allerlei mooie dorpszaken gaan de ijskast in of zullen volledig moeten worden geschrapt van de wensenlijst. Dat proces van bewustwording bij de Medemblikkers rond die vervloekte Schraalhans moet nu worden begeleid door de partijen die kortgeleden nog blij waren dat ze een college met eigen wethouders mochten regelen. CDA, D66, GB en Morgen! hebben dit nu op hun bordje liggen en de overige partijen kunnen het zich bijna triomfantelijk veroorloven oppositie te voeren.
Regeren in tijden van overvloed is heerlijker voor de coalitie dan voor de oppositie, misschien is dat omgekeerd wanneer de schatkist leeg blijft. Het geheugen van de kiezer heeft Alzheimertrekjes. Wie van de Medemblikkers weet nog hoe de vorige coalitie was samengesteld? En mochten met een hoop opofferingen over een kleine vier jaar de problemen achter de rug zijn, zou de kiezer op dat moment menen verlost te kunnen worden van de regerende partijen vanwege een langdurig knibbelbeleid of het idee koesteren dat het juist deze partijen gelukt is de stad te hebben verlost van alle ellende?
Ik vrees dat veel gemeentenaren de opvatting aanhangen dat hen de hele Medembliksemse politiek gestolen kan worden. De vraag is in hoeverre dat de ellende zal verkleinen.
