5 juli 2023 – Column Peter Ursem: In Westfriesland komt een huis, ja ja, van je tingele tingela hopsasa
Eigenlijk heb ik het mezelf lang voorgehouden dat het de lokale politici zijn die over te bouwen woningen in hun gemeenten gaan. Wethouders komen op verzoek van de gemeenteraden met plannen voor woningbouw of winkelcentra. Daar gaat de politiek over. Voor een flink deel is dat ook zo, maar wie de berichten over bouwprojecten volgt, zal vaak lezen of horen dat het de projectontwikkelaars zijn die voor een flink deel de dienst uitmaken. Wanneer ik de regionale krant van afgelopen dinsdag opensla dan kan ik op één pagina lezen over bouwplannen in twee Westfriese gemeenten. Medemblik, waar in Wognum nieuwbouw wordt voorgenomen en Drechterland waar in Venhuizen woonkansen worden gepland.
In beide gevallen hebben projectontwikkelaars, al dan niet in samenwerkingsverband met andere projectontwikkelaars een stevige vinger in de pap wat de vraag betreft waar, hoe en voor wie er zal worden gebouwd. Natuurlijk speelt het knikkerspel tussen lokale politiek en projectontwikkelaars in alle gemeenten en overal speelt de vraag hoeveel huizen er zullen worden gebouwd voor welke portemonnee. In Drechterland vindt de VVD bij monde van Dennis Zwagerman dat niet 30% maar een kwart van de nieuwe woningen bestemd moeten zijn voor de sociale huur. ‘Echte Drechterlanders willen een koopwoning,’ schijnt hij gezegd te hebben en in zijn ogen zijn woningen van drieënhalve ton betaalbare woningen.
‘Echte Drechterlanders willen een koopwoning’
Ik denk dat Dennis Zwagerman zeer goede maatjes is met projectontwikkelaars. Die schijnen bij verkopen van woningen in duurdere sectoren – laten we het zo formuleren – een mooi bedrijfsresultaat te behalen. Ik denk bij de uitspraak van de heer Zwagerman ook dat hij hiermee aangeeft weinig behoefte te hebben aan een groter deel dan 30% van de Drechterlandse burgerij dat een inkomen verdient waarbij hypotheekverstrekkers niet-thuis verkopen. Hoe liggen de werkelijke verhoudingen qua inkomensgroepen in deze gemeente? Is het een streven van de VVD om deze mensen graag te verwijzen naar andere gemeenten?
het woordje marktwerking heeft ook in de bouwsector de woonwereld veranderd
We hebben ook kunnen vernemen dat projectontwikkelaars direct stoppen met ambitieuze bouwplannen wanneer het aantal nog niet verkochte woningen naar de smaak van hun boekhouder te laag is. Een gemeentebestuur kan dan best in paniek gaan roepen dat er nog zoveel woningen nodig zijn voor hun woningzoekenden, maar dat houdt geen bouwvakker op de bouwplaats. Het doet me terugdenken aan eerdere jaren van woningnood. Woningbouwverenigingen of -stichtingen deden hun best om de nood te lenigen met daadkrachtige ondersteuning vanuit het gemeentebestuur. Het inkomen van mijn ouders was niet erg hoog, maar in de jaren dat ik opgroeide bestond er nog geen huursubsidie en die was ook niet nodig.
Nu ben ik geen historicus die de ontwikkelingen op woningbouwgebied nauwkeurig heeft nageplozen, maar ik meen toch dat het woordje marktwerking ook in de bouwsector de woonwereld heeft veranderd. Ik aarzel om het woordje zegeningen hier aan te verbinden. Ik ben hartstikke blij dat ik zelf een dak boven het hoofd heb en dat ik nu niet nog moet beginnen met een passende woonplek te veroveren. Ik denk aan woningzoekenden in Westfriesland. Moeten we hen de tip meegeven maar niet te gaan zoeken in Venhuizen? Zou dat in Wognum beter lukken?
In Westfriesland is behoefte aan huizen waar mensen kunnen wonen. Wonen is een grondrecht en van grondrechten moet je eigenlijk geen verdienmodel maken. Eigenlijk moeten gemeentebesturen bepalen waar, hoe en voor welke prijs gebouwd dient te worden. Zou die tijd ooit komen voordat het woningbouw helemaal uit onze hand loopt?