2 augustus 2023 – Column Peter Ursem: Zwemslag
Het Medemblikse zwembad De Zeehoek is definitief gesloten. Niet omdat er veel te weinig animo is voor het zwemmen. Omdat er een nieuw bad zou komen werd onderhoud aan De Zeehoek nauwelijks meer gepleegd en nu duidelijk is dat er geen geld meer is voor een nieuw zwembad wordt het toch noodzakelijk dit zwembad te sluiten. De slag om een zwembad te behouden is verloren. Zeer jammer. Het doet mij denken aan mijn eigen ervaringen met zwembaden.
Ik denk dat je mag aannemen dat elke volwassen leeftijdgenoot van mij, die hier in Westfriesland geboren is, te maken heeft gehad met zwemlessen. Of die nu resultaat hebben opgeleverd of niet, veelvuldige bezoeken aan een zwembad hebben plaatsgevonden. Het was normaal en of je dat nou leuk vond of niet, het hoorde erbij.
De slag om een zwembad te behouden is verloren.
Ik kom uit Alkmaar, waar ik in de zesde klas voor zwemles naar het ‘overdekte’ ging en waar ik ondanks alle lessen de zwemvaardigheid niet onder de knie kreeg. Iets te ver boven water gehouden op de armen van twee klasgenootjes naast me trachtte ik de aanwijzingen van de roepende badmeester te volgen. ‘Handen onder de kin! Trek je benen in! Armen voor! Benen wijd! Sluiten!’ In en bij Alkmaar waren nog twee zwembaden waar ik slechts enkele malen ging pootjebaden.: Het Zomerbad en het Pesiebad. Een hele zomervakantie lang kamperen aan het strand van Egmond bracht me ook niet veel verder in de zwemkunst.
Voordat het schooljaar daar voorbij was gingen de zwemlessen in Den Helder nog even door in het badje op de zeedijk, waar het zeewater elke dag opnieuw vers uit de zee werd opgepompt. Ik heb daar in het pierenbadgedeelte weinig opgestoken. Dat kwam later weer goed, toen ik met mijn broer Ton en onze buurjongen Theo Smorenberg meerdere keren per week, in alle vroegte, voordat de school begon, naar het zwembadje togen en daar uiteindelijk de juiste zwemslagen machtig werd en het niet meer erg vond met mijn gezicht helemaal onder water te gaan. Het water werd niet verwarmd. In mei kon het zomaar 9 graden zijn en het afdrogen in het schapenhok ging met luidruchtig gebibber gepaard.
het afdrogen in het schapenhok ging met luidruchtig gebibber gepaard
Den Helder kende ook een echt zwembad met chloor en verwarmd water: het marinebad, waar je naar toe mocht, wanneer je vader bij de marine of bij de werf werkte. Dat deed mijn vader niet. Pas toen ik in Den Helder naar de kweekschool ging, werd de toegang tot het marinebad mogelijk en daar haalde ik mijn eerste zwemdiploma’s. Mijn onderwijscarrière startte in Den Helder en daar maakte ik nog mee dat er zwemlessen werden gegeven in het splinternieuwe zwembad ‘De Schots’, genoemd naar de inspecteur lichamelijke oefening Schotsman. Het zwembadje op de dijk is er al lange tijd niet meer en wordt waarschijnlijk alleen gemist door enkele bejaarden.
In 1973 verkaste ik naar Hoorn en daar kon men gewoon naar zwembaden. Zwemlessen waren in het zwembad aan de Vredenhofstraat, maar ik zwom mee met de leerlingen die zich inschreven voor de zwemvierdaagse in het nieuwe 50 meter bad De Wijzend in Zwaag. Mijn collega Hans Bernard was de voortrekker van het zwemgebeuren op de Jules Verneschool en ik heb die rol van hem overgenomen toen hij elders ging werken. Ik heb zolang ik op deze school werkte jaarlijks leerlingen begeleid bij het meedoen aan de zwemvierdaagse. Ik zwom mee en ben dat ook na mijn pensionering blijven doen. Dit jaar hoop ik de medaille voor de 50ste keer te behalen. In het zwembad ‘De Wijzend’ waar ik op een paar keer na al mijn vierdaagses heb gezwommen.
‘Het Witte Badhuis’ heeft het niet lang volgehouden.
Hoorn heeft meer zwembaden gekend. Ik denk aan het bad op de plaats waar nu de schouwburg staat. ‘Het Witte Badhuis’ heeft het niet lang volgehouden. Het kostte jaarlijks meer dan de toenmalige raadleden verantwoord achtten. Het zwembad aan de Vredehofstraat sloot nadat er een mooi nieuw bad werd geplaatst. ‘De Waterhoorn’ bood veel meer dan een 25 meter bad met klein pierenbadje voor de allerjongste bezoekertjes. Maar ook voor dit zwembad, evenals voor ‘De Wijzend’ dreigde sluiting vanwege de oplopende kosten. Sluiting kon worden afgewend door de exploitatie over te dragen aan de commerciële instelling Optisport. Gelukkig kunnen we nog zwemmen en mijn door velen gedeelde hoop is dat dit nog heel lang kan blijven.
Natuurlijk gunnen we de komende generaties hetzelfde waterplezier als wij hebben genoten. Ook de mogelijkheid om te leren zwemmen, omdat nu al duidelijk is dat jongeren zich laten verleiden ook eens mee te gaan naar een zwembad, terwijl ze de zwemkunst absoluut niet vaardig zijn.
