4 december 2024 – Column Peter Ursem: Er huist een fascist in mij
Er huist een fascist in mij. Ik leef met dat besef, hoewel ik mij er nu geen zorgen om maak. Een persoon met een extreem autoritair nationalistisch gedachtegoed kan ontstaan wanneer daarvoor de voorwaarden zijn vervuld. Ik denk dat niemand mij als een fascist ziet en het zou mij vleien wanneer men dat te vuur en te zwaard zou ontkennen. Ik ben geen fascist en dat besef ik ook.
Voorwaarden om tot fascist uit te groeien kunnen liggen in de opvoeding, in de bubbel waarin je leeft, aan dramatische gebeurtenissen waardoor vertrouwen is verloren, angst voor andere religies of juist vanuit religieus gedachtegoed, een gevoel dat je niet als volwaardig lid van de samenleving wordt gezien. Er zullen beslist nog meer voorwaarden aan te dragen zijn. Ik heb daar geen studie naar gedaan. Ik ging bij mijzelf na of er een kans was dat ik deze extreem rechtse denkrichting had kunnen kiezen. Die kans was er.
Zijn truc om daar weg te kunnen komen werd met enige gretigheid verteld en gekoesterd.
Mijn vader was geen extreem rechts denkend persoon. In de oorlog is hij gedwongen tewerkgesteld geweest in Duitsland. Van 2 oktober 1942 tot 17 november in dat jaar was hij ingezet bij de Junkers Werke in Bernburg in deelstaat Saksen-Anhalt. Zijn truc om daar weg te kunnen komen werd met enige gretigheid verteld en gekoesterd. Mijn vader had zich niet aangesloten bij de NSB en zijn broer zat in het verzet. Toch hield mijn oude heer vast aan strakke principes en werden andersdenkenden laatdunkend besproken. Regelmatig hoorde ik hem verklaren dat ze ze allemaal tegen de muur moesten zetten. De enige communisten die in onze straat in Alkmaar woonden moesten we mijden als de pest.
Wanneer ik in de puberteit meer zou worden klaargemaakt voor strak, gezagsgetrouw en onverdraagzaam tegenover welk ander gedachtegoed dan ook en in de jaren daarna geen wereldbeeldverschuivende opleiding had genoten, dan zou ik zomaar de cohorten PVV-denkers hebben kunnen versterken. Mijn wereldbeeld verschoof om ruimte te bieden aan anders denken, ondanks hardvochtige verwijten van mijn verwekker dat ik mijn broer een zusjes verpestte met mijn rare praatjes. Mijn bubbel breidde zich gaandeweg uit tot een bubbel met grote diversiteit aan kleur, geaardheid, afkomst, religie, opleidingsniveau, leeftijd en plek op bedachte maatschappelijke laddertjes. Ik werd erdoor gevormd.
Er huist een fascist in ieder van ons.
Ik voel mij thuis in de bubbel en ik ben dankbaar voor de aanwezigheid van elk, ook wanneer er een enorm verschil is tussen mij en de ander. Ik ben de bubbel ontzettend dankbaar dat ik er ook welkom in ben en dat ik dankzij iedereen nog steeds een completer mens word. Ik kom ook in contact met mensen die mij liever niet in hun bubbel hebben en voor wie ik ook niet veel moeite doe om ze op een prettige manier in mijn bubbel op te nemen. Ik weet dat er mensen zijn van wie de houding en het gedachtegoed op een andere manier is ontwikkeld dan de mijne. Er kunnen fascisten of bijna fascisten ontstaan in elke samenleving. Er huist een fascist in ieder van ons.
De vraag is of je het hen kwalijk moet nemen dat zij zich in die richting hebben laten ontwikkelen. Dat is een andere vraag dan: vind je het prima dat er fascisten gevormd worden in onze samenleving? Ik noem niet iedereen die wat moeilijker toegang zoekt tot bubbels zoals de mijne een fascist. Het zijn die mensen die zo nationalistisch denken dat ze alle tegenslagen in de schoenen schuiven van de asielzoekers en hen die vanuit andere landen op een normaal leven hopen. Mensen die kunstcultuur ontaard vinden, die graag de rechtbank willen laten bevolken door geestverwanten, het onderwijs willen zuiveren van veel vormende leerstof, die de linkse elite de problemen in de verliberaliseerde dienstverlening en huizenmarkt aanrekenen, de strijdgroepen zonder oproep van Wilders.
Er huist een fascist in ieder van ons en mijn wens is dat iedereen in een bubbel geraakt waarbinnen dat verfoeilijke verworden geen voedingsbodem vindt. Ik dank uit de grond van mijn hart mijn bubbelgenoten voor wat ze voor mijn ontwikkeling betekend hebben.
