REGIO – Een dorpshuis voor iedereen, midden in het hart van Ursem. Dat is het Allemanshuis, een nieuw initiatief van de Diaconie Koggenland, mede mogelijk gemaakt dankzij een LEADER-subsidie. In samenwerking met bouwkundig adviseur Koos Hoebe van Bouwadvies Ursem B.V. wordt op de plek van het bijgebouw naast de Hervormde Kerk een levendige ontmoetingsplek gerealiseerd. Een plek waar het verleden voelbaar blijft, maar waar vooral ruimte komt voor toekomst, verbinding en plezier.
Van gemis naar initiatief
Ursem zag de afgelopen jaren haar voorzieningen langzaam verdwijnen: verschillende horeca-gelegenheden sloten de deuren, de bibliotheek verdween en activiteiten verhuisden naar andere dorpen. “De roep om een nieuwe centrale plek voor ontmoeting en vermaak klonk steeds luider,” vertelt Gert van der Roest, bestuurslid van de Diaconie. “Zo is het idee voor het Allemanshuis op gang gekomen.”
De Diaconie organiseerde al activiteiten voor de gemeenschap, maar wilde méér dan alleen een plek zijn voor rouwen en trouwen. “We willen van de kerk een plek maken die bruist van de activiteiten,” zegt Gert. “Voor jong en oud, van kaart- en spellenclubs tot zangkoor, en van hobbyclub tot stembureau.”
Van erfgoed naar toekomst
Het Allemanshuis komt op de plek van het huidige bijgebouw van de Hervormde Kerk, een pand dat geschiedenis ademt. Voor de verbinding komt er vanuit het Allemanshuis rechtstreeks een doorgang naar de kerk. De kerk zelf stamt uit 1847 en staat op de fundamenten van een 17e-eeuwse voorganger die door brand werd verwoest. Binnen zijn nog resten daarvan zichtbaar: vloertegels en een zwartgeblakerde plank, met inscripties die volgens Koos Hoebe “een soort tekentaal voor ongeletterde kerkbezoekers” waren.
Koos Hoebe is als bouwkundig adviseur intensief betrokken bij het project. “De Diaconie had geen technische mensen in huis, dus heb ik geholpen met het programma van eisen, de bouwkundige tekeningen en onderzoeken, het financiële plaatje, et cetera,” vertelt hij. “Er kwamen de nodige uitdagingen bij kijken. Bijvoorbeeld vanwege de archeologische site naast de kerk en het historisch Baar-huisje naast de kerk dat behouden moest blijven.”
Slimme keuzes met hulp van LEADER
Hoewel de Diaconie dankzij pachtinkomsten van landbouwgronden zelf al kon bijdragen aan het plan, en ook regionale banken bereid waren te investeren, bood de LEADER-subsidie de mogelijkheid om het project optimaal uit te voeren: duurzaam en toekomstbestendig. “Met de subsidie kunnen we investeren in isolatie, HR++-glas, zonnepanelen en een warmtepomp,” vertelt Gert. “Zo maken we het gebouw niet alleen levendig, maar ook energiezuinig.”
Koos en Gert bezochten in april 2024 de eerste informatiebijeenkomst van LEADER in het Oorlogsmuseum in Medemblik. “We vonden het toen nog best vaag hoe en wanneer je de aanvraag kon doen en wat de voorwaarden waren,” geeft Koos eerlijk toe. “Ik heb veel ervaring met subsidies voor de renovatie van monumentale panden, maar deze aanvraag was echt een uitdaging. LEADER is niet even een checklist van wat wel of niet in aanmerking komt voor subsidie.”
De Lokale Actie Groep (LAG) hielp hen goed op weg. “Tijdens de pitchsessie kregen we waardevolle tips,” zegt Gert. Koos vult aan: “Maar bezint eer ge begint. Een LEADER-aanvraag is heel intensief en kost veel tijd.”
Draagvlak en enthousiasme
Het plan wordt breed gedragen in het dorp. “We begonnen met een bijeenkomst voor de directe buren,” vertelt Gert. “Daarna volgde een dorpsbrede presentatie. Iedereen reageerde enthousiast. Op wat kleine aanpassingen aan de parkeerplaats na, waren er nauwelijks kritische vragen.”
Het Allemanshuis moet een plek worden waar mensen elkaar kunnen ontmoeten, waar ruimte is voor activiteiten, maar ook voor zorg, werkervaring en sociaal contact. “We willen mensen die hier in de buurt begeleid wonen betrekken bij het beheer,” zegt Gert. “Zodat ook zij contact kunnen maken met buurtgenoten.”
Bijna zover: van plan naar aanbesteding
Inmiddels is het plan vergevorderd. De sloop van het bijgebouw staat op de planning, en de aanbesteding is in voorbereiding. “De architect is bezig met het bestek – een technisch document waarin alle afspraken over de uitvoering staan,” zegt Koos.
Het Allemanshuis is een prachtig voorbeeld van wat een lokaal initiatief, gedragen door een dorpsgemeenschap en versterkt met deskundigheid én een LEADER-subsidie, kan realiseren. “We doen dit echt samen,” besluit Gert. “Voor Ursem, voor Koggenland, ja voor iedereen.”
Over LEADER Westfriesland
LEADER is een Europees subsidieprogramma voor plattelandsontwikkeling. In Westfriesland ondersteunt LEADER vernieuwende en gedragen initiatieven die bijdragen aan leefbaarheid, duurzaamheid en economische kracht van het gebied. De Lokale Actie Groep (LAG) stimuleert initiatieven die bijdragen aan de thema’s van de Lokale Ontwikkelingsstrategie (LOS) en beoordeelt aanvragen.
Meer weten? Kijk op www.leaderwestfriesland.nl
