12 mei 2025 – Column Gerben H. Bakker: Platte knoop
Je let ook niet op! Het is 11:00 uur in de ochtend op een mooie lentedag. Mijn zoon van acht jaar oud probeert aan de hand van een bord met voorbeelden een platte knoop te leggen met twee stukjes touw. Ondertussen krijgt hij van een knoestige visserman dwingende instructies. Wat niet helpt is dat de aandacht van de kleine jongen wordt afgeleid door de pokdalige neus van zijn strenge leermeester. Links van ons worden volgens een eeuwenoud procedé netten getaand en rechts van ons wordt de paling gerookt. We staan niet op De Dijk in Volendam maar in het buitenpark van het Zuiderzeemuseum. Het museum aan de rand van de Enkhuizer binnenstad waar de omgeving van het IJsselmeer in vroeger tijden centraal staat. Vrijwilligers helpen in rollenspel het dagelijks leven te verbeelden. In de visserman herken ik de Westfriese hopman uit mijn jeugd; vol goede bedoelingen maar ook een tikje streng en ongeduldig. Een feest(?) der herkenning.
‘Wat niet helpt is dat de aandacht van de kleine jongen wordt afgeleid door de pokdalige neus van zijn strenge leermeester’.
Niet alleen de oude ambachten maken een bezoek aan dit museum de moeite waard. Daar waar vrienden van mij een jaarkaart van Artis hebben ben ik meerdere malen per jaar in Enkhuizen te vinden. Met grote zorgvuldigheid zijn op een terrein van enkele hectaren Het landschap, de bebouwing en dus ook de volksaard gereconstrueerd. En er is altijd wat te beleven. Verspreid over het jaar noem ik de oude ambachten, nostalgische kermis, pietendorp en Zuiderzeelicht. Al was het verkleden in klederdracht en hoepelen toch lang favoriet. Het leuke is dat ik er tussen de bedrijven door toch altijd wat opsteek. Met een projectie op de kerktoren nam ik afgelopen winter nog kennis van de legende van het verdwenen eiland Nagele. Wist u dat er een dorp in de Noordoostpolder naar Nagele is vernoemd? Het is deze laagdrempelige manier van het aanbieden van cultuur wat dit museum ijzersterk maakt. Uw bezoek meer dan waard.
‘Wat te denken van Hoedenmuseum, de Dickensdag en Schapenboerderij de Schapenstreek. Nee, ik maak geen grappen’.
Ook buiten dit museum is er in de eigen omgeving nog heel wat te ontdekken; van plat vermaak tot onbegrijpelijke kunst; voor ieder wat wils. Bij het doorbladeren van het toeristische magazine Beleef Westfriesland stuitte ik op heel wat zaken waar ook ik nog nooit van had gehoord. Misschien dat het tijdschrift zich om deze reden afficheert als ‘de verrassing van Noord-Holland’. Wat te denken van Hoedenmuseum, de Dickensdag en Schapenboerderij de Schapenstreek. Nee, ik maak geen grappen. Al die prikkels en inspiratie resulteren echter ook wel eens in een knoop in de maag. Mijn zoon vindt het mooi geweest en trekt aan mijn arm bij de steeds luider pratende visserman. ‘Maar ik kan veel beter hockeyen dan die meneer’; is wat hij mij toevertrouwd op weg naar het oudhollandse snoepwinkeltje. Twee touwtjes bungelen los van elkaar in het luchtledige aan een bord in de vissershaven. Tot zover de culturele verheffing.
