10 juli 2025 – Column Peter Ursem: Klare wijn
Dat Geert Wilders gewoon fascist genoemd kan worden, heb ik eerst een beetje opgezocht. Bij Wikipedia trof ik als verklaring van het woord aan: ‘Het fascisme (Italiaans: fascismo) is een extreme vorm van autoritair nationalisme en militarisme en is antidemocratisch, anticommunistisch, antiliberaal en antiparlementair. Het fascisme wordt als extreemrechts gezien binnen het politieke links-rechts spectrum.’ Verder vertelt het artikel iets over het fascisme onder Mussolini in Italië en iets vergelijkbaars in Duitsland onder enthousiaste aanvoering van Hitler.
De manier waarop het fascisme en ook het nationaalsocialisme zich uit in de maatschappij verschilt niet echt veel. Het gaat om het uitoefenen van de absolute macht en het uitroeien van alles dat zich tegen deze politieke stroming zou willen keren vanuit democratische opvattingen. Bij het noemen van verschillen tussen deze dictatoriale stromingen werd nadrukkelijk het racisme genoemd dat meer bij de nazi’s paste. Na de Tweede Wereldoorlog werd alom in Europa en zeker ook in Nederland hartstochtelijk geroepen dat dit politieke gedachtegoed nooit meer een kans zou mogen krijgen.
Past het etiket ‘antidemocratisch’ bij Geert Wilders?
Nu terug naar de vraag of we Geert Wilders kunnen kwalificeren als fascist of als nazi. We moeten dan met gepaste objectiviteit kijken naar zijn uitlatingen en gedragingen van de afgelopen jaren. Is hij nationalist? Daar kun je alleen maar volmondig ja op antwoorden. Zijn afkeer van ons lidmaatschap van de Europese Unie heeft hij zowel mondeling, maar zeker ook via zijn favoriete twitter- en X-uitingen veelvuldig laten weten. Daarnaast heeft hij met zijn oneindig vaak herhaalde uitspraak over Nederland voor de Nederlanders alle twijfel weggenomen. Past het etiket ‘antidemocratisch’ bij Geert Wilders? Nou en of! Hij heeft zich onafgebroken negatief uitgelaten over elke wetgeving of hulpmaatregel om asielzoekers netjes op te vangen. Toen zijn partij deel ging uitmaken van het kabinet is hij onvermoeibaar bezig geweest om te proberen bestaande democratische wegen voor nieuwe wetgeving te kunnen omzeilen en alvast bestaande wetgeving te bestempelen als wetgeving waaraan je je niet meer hoeft te houden.
Politieke tegenstanders worden met enige regelmaat voor knettergek gezien.
Anticommunistisch denken kun je hem wellicht moeilijk aanwrijven, want zoveel communisme is er niet meer over in ons land, maar elke nog bestaande linkse politieke stroming wordt bij elke kans die te grijpen is neergezet als belachelijk en onnodig duur. Frans Timmermans mag zich met enige bescheidenheid links noemen en toch wordt hij afgeschilderd als het ultieme kwaad waardoor Nederland en de echte Nederlanders ontzettend tekort worden gedaan. Het parlement heeft voor Geert Wilders pas waarde wanneer dat volledig achter zijn standpunten schaart. Politieke tegenstanders worden met enige regelmaat voor knettergek gezien.
De rechtspraak is in de handen van Geert Wilders beslist niet veilig. Tijdens de momenten waarop hij zich moest verantwoorden voor uitlatingen die kwetsend zijn voor de minderheden, die hij het liefst het land zou uitsturen, heeft hij zich drukgemaakt over de positie van de rechters, die er in zijn ogen foute opvattingen op nahouden. De mogelijkheden die mensen de gelegenheid bieden zich te verdedigen voor de rechtbank zijn hem een gruwel.
Zijn laatste acties, om in gemeenten waar men, in lijn van de spreidingswet, een opvangplek wil creëren voor asielzoekers, de tegenstanders op te jutten om zich niet neer te leggen bij democratisch genomen besluiten, die anders uitvallen dan hij verlangt, zijn gewoon het ultieme bewijs dat Geert Wilders in weinig opzichten afwijkt van het gedachtegoed van de Italiaanse fascisten en de nazi’s in Duitsland. Ook het opjutten, dat door opgetogen volgelingen wordt vertaald in vernielingen, bedreigingen en brand stichten passen naadloos in het plaatje. Op grond hiervan kun je zonder overdrijving Geert Wilders fascist of nazi noemen, of hij dat nu leuk vindt of niet. Het schept, in ieder geval voor mij, duidelijkheid over hoe ik Geert Wilders moet begrijpen.
Wat te zeggen over zijn volgelingen? Zijn zij alleen maar goedwillende mensen die helaas misleid worden, terwijl ze zelf helemaal niet zo kwaadwillend zijn? Een vergevingsgezind optimist zou zeggen dat hen eigenlijk niets te verwijten valt. Ik weet niet of ik zelf zo vergevingsgezind en optimistisch ben. Ik heb namelijk wel eens geschiedenisboekjes gelezen.
