11 mei 2019 – Column Sjaak Grosthuizen: Toeristen belasten
Het viel de raadsleden van het mooie stadje aan het Markermeer, Hoorn, moeilijk om tot een besluit te komen over het wel of niet heffen van toeristenbelasting. Twee insprekers met een horecabelang gaven als insprekende burgers het startschot voor een discussie over wel of niet herinvoeren van toeristenbelasting, waarin geen enkel denkbaar argument rond dit onderwerp niet op tafel kwam. Zowel voor- als tegenstanders hebben zich keurig geweerd en in boeiende twistgesprekken het beste van hun kunnen getoond. Lof! Niets dan lof voor onze raadsleden! Toegegeven: de stemverhouding is op geen enkel moment gewijzigd geworden, maar daar gaat het natuurlijk niet om. In theorie zou het misschien mogelijk zijn geweest dat individuele raadsleden of misschien wel hele fracties (in een aantal gevallen is dat gewoon hetzelfde) een ommezwaai naar het andere kamp hadden gemaakt, maar theorie hoeft niet per se praktijk te worden.
Allemaal helemaal gratis en voor niets en daar zijn we in Hoorn al heel blij mee.
Invoeren van toeristenbelasting betekent een leuke bijverdienste voor een gemeente. De toerist komt, omdat de gemeente genoeg redenen biedt om daar eens gezellig te vertoeven en daar mag je best wat voor rekenen, vinden in ieder geval de meeste coalitiepartijen. Wanneer je een museum, een pretpark of een dierentuin wilt bezoeken, zul je daar ook je portemonnee voor moeten openen en Hoorn is natuurlijk, wanneer je goed kijkt tussen bijna dichtgeknepen oogleden door, een soort museum. Je mag daar zonder te betalen gewoon naar toe rijden, iets bekijken of op een terrasje zitten en dan er weer vandoor gaan. Allemaal helemaal gratis en voor niets en daar zijn we in Hoorn al heel blij mee. Maar wanneer men hier ook de nacht wil doorbrengen, ja, dan wordt het gratis binnen de museale gemeentegrenzen toeven iets anders.
In de meeste gemeenten wordt voor dat overnachten belasting geheven. In 35 gemeenten in Noord-Holland wordt dat al gedaan. Hoorn was er in 2011 even mee gestopt om die belasting onder de naam reclamebelasting toch een beetje door te laten gaan. Ik was nieuwsgierig geworden naar wat men de toerist uit de beurzen aftroggelt. Dat varieert van 52 cent tot 7 euro. Het Hoornse college stelt voor € 2,50 te vragen, om daar een beetje tussen te zitten. Het gemiddelde dat door 35 Noord-Hollandse gemeentes wordt gevraagd is € 1, 87, maar dan heb ik daar niet gemeentes bijgerekend, die opgaven dat zij tussen 2% en 7% vragen, zoals in Amsterdam. Dan kan het gemiddelde behoorlijk oplopen en lijkt nattevingerrekenwerk in de buurt van het Hoornse gevraagde bedrag te komen.
Wanneer je ziet wat onze buurgemeentes vragen, dan zou je daarbij kunnen bedenken waarom dat zo is. Drechterland € 1,07, Enkhuizen € 1,73, Medemblik € 1,13 en Opmeer vraagt € 0,52. Terecht natuurlijk, want je zult maar een partner hebben die juist in een van die gemeentes de schaarse vakantiedagen wil doorbrengen. Opmeer is zich van dit rijtje waarschijnlijk het best bewust van de attractieve waarde voor de toerist. In Stede Broec en Koggenland wordt helemaal niks gevraagd. Velen van ons vinden dat ook zeer terecht. Dat Hoorn nu € 2,50 wil vragen is tegen deze achtergrond wel te verdedigen, lijkt mij.
Hoorn is voor hem als de keizer zonder kleren.
Daar is niet iedere Hoornse politicus het direct mee eens. Robert Vinkenborg acht de toeristische attractiviteit van Hoorn te vergelijken met, laten we zeggen, Koggenland of Stede Broec. Al zou je het budget voor de promotie van Hoorn vervijfvoudigen, dan zou je er toch niet in slagen Hoorn aan de toerist te verkopen. Bovendien krijg je van hem de indruk alsof Hoorn als een Middeleeuwse roofridder de argeloze toerist die dan toch per ongeluk in Hoorn terecht, berooft om daar de eigen zakken mee te vullen. Hoorn is voor hem als de keizer zonder kleren.
Amsterdam is een heel andere zaak. Daar stromen zoveel toeristen naar toe dat de stad zelfs met verhoging van de verblijfprijs de nieuwsgierige bezoekers niet buiten de stad kan houden. Of Hoorn automatisch die naar antieke schone schijn hunkerende hobbyhistorici in huis kan krijgen hangt natuurlijk ook af, van wat Hoorn in haar eigen schoonheid wil investeren. Ik bedenk net, dat door het heffen van toeristenbelasting, het voor Hoorn een peulenschilletje moet zijn om bijvoorbeeld De Halve Maen in de haven te houden. Maar misschien moeten we Hoorn niet te mooi maken. Bestaat er eigenlijk iets als toeristenfobie?
