23 augustus 2023 – Column Peter Ursem: Tussen dut en dat is ôk nag wat!
Ik heb Westfriese roots. Mijn achternaam zou iets dergelijks al kunnen laten bevroeden. Voor veel van mijn voorouders, zeker voor hen uit de 18e en 19e eeuw zou het best kunnen gelden dat ze nauwelijks een andere keuze hadden dan hier in de regio in de prut te ploeteren. Inmiddels zijn diverse afstammelingen van de oudst terug te vinden voorvader Claes Ursem te vinden op diverse andere plekken buiten Westfriesland en zelfs ver daarbuiten. En ik moet erkennen dat ikzelf in de afgelopen decennia verschillende pogingen heb ondernomen om me in een heel andere provincie te gaan vestigen. Ik ben gebleven in Westfriesland en niet met spijt.
Ik heb een zwak voor het Westfriese dialect, hoewel ik het niet spreek. Wel zorg ik ervoor dat in mijn zondagse radioprogramma over cabaret bij HoornRadio elke week een stukje Westfriese humor zit. Ik heb besloten de bundel met columns dit jaar de titel mee te geven: Tussen dut en dat is ôk nag wat! Het betekent dat je de zaken niet zo zwart-wit moet bekijken. En dat is wat ik in veel van de columns ook tracht te doen, hoewel het de duidelijkheid van standpunten goed kan doen wanneer of het zwart of het wit wat overdreven wordt weergegeven.
Het betekent dat je de zaken niet zo zwart-wit moet bekijken.
Ik ben inwoner van Hoorn, de grootste en belangrijkste gemeente van de regio. Trap ik nu op enkele tenen? Sorry, maar als grootste van de zeven gemeenten van het oostelijke deel van Westfriesland mag je een zekere centrumfunctie claimen. Westfriesland is enerzijds een regio met onderlinge verbintenissen, formeel en informeel en anderszins een regio met zeven onafhankelijke gemeentebesturen. Er wordt naarstig gezocht en gewerkt aan een regionaal samenzijn, zodat je in wijdere Noord-Hollandse kringen wat steviger staat en binnen de regio zaken voor elkaar krijgt die niet voor elkaar kunnen komen zonder intense samenwerking.
Ooit mocht ik voor de beginnende Westfriese radio- en televisieomroep (het latere WEEFF) verslag doen van de presentatie van ‘Het Pact van Westfriesland’ waar de burgemeesters Onno van Veldhuizen en GertJan Nijpels een stuk presenteerden. Er werden enkele doelstellingen genoemd om de regio Westfriesland binnen een redelijk afzienbare tijd tot de beste regio’s van Nederland te laten horen. Versterking van wonen, werken, onderwijs, bereikbaarheid, sociaal domein en vrije tijd was de eerste ambitie om dat doel te bereiken. Inmiddels zijn we toe aan versie 7.1, hoewel dat in 2020 al het geval was. Wie weet zijn we nu al enige punten verder.
Is zuks haalbaar en willen we dat wel?
Voor mij speelt al enige decennia de vraag of het ooit zover komt dat het Westfriesland van de zeven gemeenten een Westfriesland van één gemeente is. Is zuks haalbaar en willen we dat wel? Samengaan zal ongetwijfeld veel voordelen kunnen opleveren, maar weegt dat op tegen de minder prettige kanten van zo’n enorme fusie? Ik denk dat we nu al in kleiner verband kunnen zien wat het effect is van het samenvoegen van kleinere gemeenten. Neem als voorbeeld even de gemeente Medemblik. Die gemeente is samengesteld uit meer dorpen en buurtschappen dan we op twee handen kunnen tellen.
Abbekerk, Andijk, Benningbroek, Hauwert, Lambertschaag, Medemblik, Midwoud, Nibbixwoud, Onderdijk, Oostwoud, Opperdoes, Sijbekarspel, Twisk, Wadway, Wognum , Wervershoof, Zwaagdijk-Oost en Zwaagdijk-West en dan zijn er nog de buurtschappen: ’t Westeinde, ’t Slot, Bangert, Bennemeer, Broerdijk, de Buurt, Het Hoogeland, Kerkbuurt, Koppershorn, Lekermeer, Munnikij, Veldhuis, Wijzend en Zomerdijk. Het waren en zijn allemaal kernen met bewoners die daar thuis zijn. Vaak met een ruimte waar men bij elkaar kwam om het Opperdoezer-, Twisker- of Zomerdijkerzijn te beleven. Wat is er van dat gemeenschapsgevoel overgebleven? Voelt elke Wognummer zich nu een rechtgeaarde Medemblikker?
Wie weet vinden we de truc om ons nog steeds bewoner van een eigen stukje Westfrieslander te voelen terwijl de hele regio niet meer wordt bestuurd voor ruim vijftig verschillende politieke partijtjes en ruim honderdvijftig raadsleden.
Welke tinten tussen wit en zwart zullen dan winnen?