20 september 2023 – Column Marjolijn Dölle: Bestaanszekerheid
Prinsjesdag, Algemene Beschouwingen en in november de verkiezingen. Een politiek stormachtig najaar dus en nog geen idee hoe het politieke landschap eruit gaat zien als de storm geluwd is.
Wat mij opvalt is dat bijna iedere politieke partij het heeft over “Bestaanszekerheid”. Een prachtig woord en je mag zelf invullen wat het betekent. Want er moet heel wat water door de Rijn stromen voordat het zò geregeld is, dat er voor iedere burger in Nederland sprake is van “Bestaanszekerheid”.
Ik besta, dat is zeker. Jij bestaat, dat is ook zeker. Maar met “Bestaanszekerheid” bedoelen de dames en heren politici dat we zolang we bestaan ook voldoende middelen hebben om echt mee te doen in de samenleving. Zonder schulden, zonder armoede, zonder zorgen. Het klinkt bijna utopisch, kan dat waar zijn? Is het mogelijk om alle systemen van toeslagen, kortingen, belastingen en weet ik veel wat zo in te richten dat dat lukt? Als het al kan, gaat het echt wel een paar jaar duren voordat het zover is.
Zonder schulden, zonder armoede, zonder zorgen.
Misschien is er een tussenoplossing. Volgens mij begint “Bestaanszekerheid” met het hebben van een baan, een werkkring, waardoor je een sociaal netwerk van contacten opbouwt en ook kunt terugvallen op je netwerk als dat nodig is. Bij een baan hoort een salaris dat minimaal hoger moet zijn dan de som van een uitkering en alle toeslagen. Baanzekerhied, zeg maar. Werken moet lonen. Voor veel mensen is het financieel niet interessant om te gaan werken. Want het zou zomaar kunnen dat je daardoor net naast een toeslag of een korting grijpt en uiteindelijk netto minder over houdt.
Ik hoor werkgevers die moeilijk aan personeel komen vaak klagen dat mensen niet zouden willen werken omdat de uitkering te hoog zou zijn. Nou, ik kan u vertellen dat dat niet het geval is. Maar wel is er een heel groot risico, dat de zekerheid die er was instort als een kaartenhuis als toeslagen komen te vervallen, als een betaaldatum verandert, als er nog geen zicht is op een vast contract…..juist door die onzekerheid over je bestaan durf je die stap naar werk niet te nemen. Begrijpelijk!
Daarom zou ik adviseren om een potentiële werknemer aan te bieden om zijn financiële situatie samen door te nemen , en echt advies te geven hoe je er samen voor kunt zorgen dat iemand er op vooruit gaat. Dat vraagt tijd en creativiteit, misschien zelfs iets extra’s….maar weet, een werknemer die zonder financiële zorgen naar zijn werk kan gaan, kan zich ook concentreren en dus presteren. Als dat gewoonte wordt, wordt het voor veel mensen ook makkelijker om die beweging naar werk te maken. Van al die mensen die nu langs de zijlijn staan, zal een groot deel daardoor makkelijker de stap naar de arbeidsmarkt kunnen zetten. Zorg hebben voor elkaar, dat is de basis van “Bestaanszekerheid”. En hopelijk gaat de overheid dat uiteindelijk ook met wet- en regelgeving ondersteunen….maar dat duurt nog even!
