29 mei 2024 – Column Peter Ursem: Burgemeester in deze tijd
Ook Enkhuizen is op zoek naar een nieuwe burgmeester. Dat moet iemand zijn die het niet erg vindt dat binnen de ambtstermijn van zes jaar de stad gaat fuseren. Met Drechterland en Stede Broec schat ik in. In Drechterland is nog geen definitieve vervanger gekomen voor de vrijgevallen ambtsplaats. In Stede Broec zit er nu wel een. Hoe gaan we dat oplossen?
Voor mij als relatieve buitenstaander is het bericht over een fusie niet helemaal nieuw. Het idee om de drie gemeenten die nu administratief een samenwerkingsverband kennen te laten fuseren bestaat natuurlijk al veel langer. De wens om dat op niet al te lange tijd te realiseren zal niet bij elke burger van dit deel van Westfriesland leven. Het zijn bijna nooit de burgers die in grote meerderheid bij hun eigen politici aandringen op fusie met andere gemeenten. Burgers zijn daar niet zo van. Burgers zijn doorgaans meer van de eigen bubbel en in een kleine gemeenschap is het makkelijker om zicht te houden op de bubbelinhoud.
Ik weet dat er een hoop tegenargumenten te bedenken zijn. Er leven ook mensen in een heel grote stad naar volle tevredenheid. Toch – en misschien overdrijf ik enigszins om een basis te vinden voor mijn bewering – kijken mensen in een klein dorp anders tegen de medebewoners aan dan in een grote stad. In Amsterdam kan het goed gebeuren dat je je bovenburen nauwelijks kent en in een dorp kent bijna iedereen elkaar. Wanneer je een hoop kleine gemeenschappen bij elkaar veegt om daar één gemeente van te maken, dan voelen die bewoners zich niet meteen ook bewoner van die nieuwe gemeente. Bewoners van Blokker en Zwaag hebben ook moeite gehad om zich Hoornaar te voelen.
Enkhuizen is, zo mag ik uitlatingen van bestuurders uit die stad geloven, eigenzinnig.
Enkhuizen is, zo mag ik uitlatingen van bestuurders uit die stad geloven, eigenzinnig. Ik geloof dat direct en ik denk iedereen die berichten uit Enkhuizen gevolgd heeft ook. Daar is helemaal niks op tegen, maar hoeveel typisch Enkhuizense eigenzinnigheid zal er overblijven na een paar decennia Westfriese clustergemeente? En wanneer over zes jaar de SED-gemeenten zijn gefuseerd, hoeveel inwoners van Lutjebroek zullen op de vraag waar zij vandaan komen nog gewoon eerst zeggen: uit Lutjebroek? De gemeente Medemblik bestaat uit een aantal vroegere dorpen en welke Opperdoezer beweert nu al spontaan dat hij inwoner is van Medemblik?
Ik ben absoluut voor het laten samengaan van diverse Westfriese gemeenten. Een grote gemeente is tot meer in staat dan een heel kleine. Ik zal waarschijnlijk niet meer meemaken dat ik inwoner ben van één gemeente Westfriesland. Er zijn nu in de zeven Westfriese gemeenten 52 politieke partijen, waarvan er 24 lokale partijen zijn. Heel wat lokale partijen hebben de naam van de gemeente in hun afkorting staan. Hoe voor de hand liggend is het dat juist die lokale partijen bij hun kiezers zullen aandringen op het samengaan met andere gemeenten? Natuurlijk speelt het noemen van de gemeentenaam in hun logo niet de allergrootste reden om af te zien van fusieplannen.
Er wordt steeds meer samengewerkt in Westfries verband en dat is een heel goede zaak. Misschien dat de term Westfriesland nog veel vaker wordt gebruikt wanneer politici spreken. Waar de cabaretformatie Westfries Plat al tientallen jaren dit Westfriese gevoel kietelt in onvervalst Westfries dialect, kan er ook in ABN een Westfries gevoel aangewakkerd worden. Het zou best eens kunnen gebeuren dat er zelfs in Drechterland en Enkhuizen een aantal burgemeesters wordt aangesteld en uitgezwaaid voordat het zover is. Met twee vacante plekken in drie gemeenten die al moeizaam bezig zijn intensiever samen te werken heb je echter nog net een te zwak argument om dan maar meteen al te gaan fuseren.
Burgemeesters van Westfriesland zullen ongetwijfeld nu al af en toe denken aan de fusieplannen en daar onderling al grappen over maken. Maar ik denk dat ze voorlopig hun tijd wel kunnen uitzitten.