SJAAK GROSTHUIZEN 26 oktober 2013 – Zwartepieten met volksvermaak
Ik moet het er nu al over hebben en waarom ook niet? Het strooigoed lag in september al in de winkels. Ik heb al een zak kruidnootjes naar binnen gewerkt en het zakje borstplaatjes zal ook geen lang leven beschoren zijn. Het is dit jaar wederom overduidelijk dat het Sinterklaasfeest vooral een feest is voor winkeliers. Lange tijd vormden de tandartsen de enige groep met kritische geluiden. Langzamerhand begonnen ook politiekcorrecte groeperingen hun stem te laten horen. Zwarte Piet moet in de ban, want zolang deze niet de baas wordt van Sinterklaas, doet de Nederlandse bevolking massaal in commissie aan discriminatie. Sinterklaas wordt zwart gemaakt en krijgt in deze strijd de zwarte piet in de handen geduwd.
Wereldwijd wordt Nederland erop aangekeken hardnekkige voorlopers in discriminatieland te willen blijven. Poetin wrijft zich verheugd de handen, want Nederland heeft zichzelf monddood gemaakt in discussies over discriminatie in zijn deel van de wereld.
Een milde vorm van corruptie dus
Sommigen hopen Sinterklaas vrij te kunnen pleiten van discriminatie door uit te roepen dat hij Turk was. Hoe slecht zijn zij dan op de hoogte. Sint Nicolaas mag dan bisschop geweest zijn van Myra, dat in het huidige Turkije ligt, maar hij stierf daar ruim 650 jaar voordat de eerste Turk er zijn gezicht liet zien. De stoffelijke resten van de goedheiligman zijn zelfs gevlucht voor de Turken uit angst geen respect te ontvangen voor zijn bijdrage in de christelijke cultuur. Het Katholieke deel van onze natie mag gerust beticht worden van een zeer slordige manier van respect tonen voor deze heilige. Het feest lijkt aan te sluiten op het Germaanse geloof in Odin met zijn paard Sleipnir. De twee zwarte raven zouden dan de begeleidende knechten geworden kunnen zijn en schoolmeester Jan Schenkman bedacht daar Zwarte Piet voor. Sinterklaas en Zwarte Piet hebben sedertdien hele generaties een paar jaar braaf gehouden. De dominees van ons land zijn er nooit in geslaagd het sinterklaasfeest uit de Nederlandse cultuur te schrappen. Wellicht komt dit door het cadeautjeselement in deze geloofsovertuiging. Daar zijn uiteindelijk de protestanten ook voor gezwicht. Een milde vorm van corruptie dus. Alleen Jehovagetuigen bewaren op dit gebied schone handen.
een roetzwarte collega van mijn vader bij ons thuis
Hoe schuldig aan discriminatie ben je wanneer je dit educatieve sprookje in stand wilt houden? Ik heb een aantal intochten meegemaakt, als kind, als Piet, als vader, oom, als leraar en als verslaggever. Bij geen enkele gelegenheid heb ik me ongemakkelijk gevoeld omdat een bevolkingsdeel werd weggezet als dom, serviel en te opdringerig. Als kind in de vijftiger jaren in Alkmaar zag ik voor het eerst buiten Sinterklaastijd een roetzwarte collega van mijn vader bij ons thuis. Hij was aardig en wij waren trots omdat onze vader waarschijnlijk de enige in onze wijk was die bevriend was met iemand die er uit zag als een zwarte piet in een gewoon pak. Met stropdas. En die man had vriendelijk met ons gesproken.
Binnenkort mag onze burgervader, namens het overgrote deel van Hoorn, een half verkleumde Sinterklaas de hand schudden, wanneer hij met een meute jolige zwarte pieten in een echte stoomboot komt aanmeren. Hij zal aanwezig zijn, zelfs wanneer de VN voor die dag officieel dit festijn als mensonterend zal verklaren. Er moet nog heel wat meer gebeuren voordat voor de ontvangst een locoburgemeester helaas zijn plaatsvervanger mag zijn omdat een griepje hem op zo’n ongelukkig moment velt.
Voor de jongste kinderen maakt het niet veel uit
Het feest heeft in de loop der jaren veel veranderingen gekend en zal in de loop der jaren nog meer veranderen. Voor de jongste kinderen maakt het niet veel uit. Tegen de tijd dat er weer wat wordt toegevoegd of weggelaten heeft het ware geloof plaats gemaakt voor de eerste twijfel aan de zekerheden van dit bestaan.
Misschien ontstaat er in Hoorn ineens een nieuw volksfeest. Met boemannen en met de grote redder die voor ons het kwaad verslaat. En wie weet spelen figuren uit de lokale politiek daarin een rol. Een wethouder, die het Hoornse geluk verstoort met rigide bezuinigingen en een burgemeester die glorieus geluk en voorspoed weet te werven na een gespeelde volksopstand. Of misschien dat de burgemeester de boeman is, die niet alleen liefhebbers van drank en drugs in de kou zet, maar ook de liefhebbers van chocola en speculaas. En dat een wethouder als volksheld geschiedenis gaat maken. Ik weet nog niet welke namen we aan deze rollen moeten geven. Ik denk alvast na over daarbij behorende liedjes en de vraag aan de Verenigde Naties of het allemaal wel door de beugel kan.
