GROOTEBROEK – Op 27 maart zijn archeologen begonnen met een grootschalig onderzoek aan de westrand van Grootebroek, langs de Raadhuislaan. Ze verwachten hier de resten te vinden van vele boerderijen en slootjes uit de midden-bronstijd, resten die al zo’n 3.500 jaar onder het gras verborgen liggen. Er wordt niet zomaar in Grootebroek gegraven, in de loop van 2018 wordt hier de nieuwbouwwijk ‘Waterweide’ ontwikkeld en hierbij zullen de bronstijdsporen verloren gaan. Het is de taak van de archeologen om deze sporen gedetailleerd in kaart te brengen en nader te onderzoeken.
Archeologische verwachting
In de midden en late bronstijd (ca. 1600-800 v. Chr.) was het oostelijk deel van West-Friesland erg in trek. De omvang van het in de bronstijd gecultiveerde landschap is indrukwekkend; sloten kunnen over afstanden van vele honderden meters worden gevolgd en bijna overal vinden we boerderijen. Ook de laatste rustplaats van de Westfriese bronstijdboeren vinden we terug in de vorm van grafheuvels. Door de ruilverkaveling en stads- en dorpsuitbreidingen is een aanzienlijk deel van dit bronstijdlandschap vernietigd, maar gelukkig zijn de bronstijdresten op veel percelen nog intact. Zo ook in het plangebied Waterweide in Grootebroek. In het najaar van 2017 hebben archeologen enkele proefsleuven gegraven en daarin werden vele bronstijdsporen aangetroffen.
Doelgericht onderzoek in Waterweide
De laatste 50 jaar zijn al veel opgravingen uitgevoerd in de regio, waarbij vele tientallen hectares van het bronstijdlandschap zijn onderzocht. Hierdoor hebben we nu een aardig beeld van zowel het landschap in die tijd, de bestaanswijze en de nederzettingen. Er zijn ook veel nieuwe onderzoeksvragen bijgekomen. Het archeologisch onderzoek in Grootebroek richt zich primair op de nederzettingsorganisatie uit de midden-bronstijd (ca. 1600-1100 v. Chr.).
Ten behoeve van de nieuwbouwplannen wordt in het zuidelijk deel van het plangebied de teelaarde verwijderd en afgevoerd. De bronstijdsporen bevinden zich direct onder de teelaarde en hierdoor ontstaat een voor archeologen unieke situatie: er kan een immens terrein in het geheel worden onderzocht. Dit biedt ook de mogelijkheid gefundeerde keuzes te maken welke delen van de nederzetting in detail onderzocht gaan worden. In de eerste vier weken wordt de bovengrond verwijderd en worden de bronstijdsporen gedocumenteerd. Hierna volgt een periode van gedetailleerd onderzoek naar verschillende delen van het nederzettingsterrein uit de bronstijd.
Publieksparticipatie
Na het graafwerk van vier weken verlaten de kraan en andere machines het terrein en ligt er een ongekend groot terrein met bronstijdsporen beschikbaar voor nader onderzoek. Dit onderzoek willen we in de daaropvolgende vier weken in enkele korte graafcampagnes gaan uitvoeren met het publiek. Er zullen open dagen worden georganiseerd met rondleidingen, maar het belangrijkste en leukste is natuurlijk dat er zelf kan worden mee gegraven.
