Column Peter Ursem: Kilroy was here

29 juli 2021 – Column Peter Ursem: Kilroy was here

Ineens spookte een klein zinnetje me door het hoofd: Kilroy was here. Dit zinnetje heb ik enige decennia geleden af en toe op muren kunnen lezen en nu denk ik dat dit vooral in wc’s het geval was.

Heel vaag speelde ook een herinnering aan de verklaring van het zinnetje in mijn geheugen, maar veel meer dan dat het iets was uit de Tweede Wereldoorlog dat daarna gewoon door jongens die het neerkalken op de gekste plaatsen van deze kreet een leuke bezigheid  gevonden werd. Misschien – ik durf niet te zweren dat het niet zo was – heb ik mijzelf daar ook ooit eens aan bezondigd.

Googlewetenschap kost weinig moeite

Tegenwoordig is het makkelijk om zaken waarvan je je afvraagt hoe dat ook weer in elkaar steekt even op te zoeken op het internet. Googlewetenschap kost weinig moeite. Ik zocht dus op Kilroy was here en ik kreeg een zeer uitgebreid en bijzonder interessant artikel voorgeschoteld bij Wikipedia. Nu geldt daar altijd de waarschuwing bij dat deze artikelen niet altijd zijn geschreven door wetenschappers die vooraf een grondig onderzoek deden naar het onderwerp. Omdat in het artikel diverse slagen om de arm gehouden werd over de juiste verklaring van de herkomst van de kreet, kwam het op mij over als geloofwaardig genoeg.

Het tekeningetje met het mannetje met de neus is vaak aangetroffen bij de kreet, maar ik kan me niet herinneren de afbeelding en de kreet samen te hebben gezien. Het poppetje kreeg de naam Mr.Chad mee en ook voor de herkomst hiervan bestaan meerdere verhalen. Kilroy was here ging vooraf aan de sport om met de spuitbus allerlei vormen van graffiti te bedrijven. En graffiti zie je nog steeds overal op muren en treinen. Wie zoekt op graffiti zal ontdekken dat dit niet een redelijk nieuw cultureel (?) verschijnsel is, omdat de Romeinen en later ook de Vikingen de nodige teksten en herkenningstekens schilderden op muren.

Alleen gekken en dwazen schrijven hun namen op deuren en glazen is een spreekwoord dat ik tot nu toe weinig tot nooit gebruikt heb. Zou het passen bij de figuren die met hun spuitbussen lettercombinaties in een vaak vreselijke lettertype spuiten? De eigenaren van de bespoten muren zullen dat zeker doen. De grove spuittags zullen hoogstwaarschijnlijk nooit de geschiedenis ingaan, hoewel het een paar wel is gelukt om tot grote roem uit te groeien. Je zult maar een echte balloongirl van Banksy op je muur hebben.

Maar voor de meeste figuren die hun tags spuiten zoals honden hun geurvlaggen piesen en zelfs voor Banksy geldt de vraag: wil de echte Kilroy opstaan?