Integraal Veiligheidsplan 2023-2026
Voor u ligt het Integraal Veiligheidsplan (IVP) van gemeente Opmeer voor de periode 2023-2026. Opmeer is een mooie gemeente. Een gemeente met betrokken inwoners, vrijwilligers, ondernemers en partners. Onze inwoners hebben hun wensen geuit door het invullen van de flitspeiling op Facebook Veilig in Opmeer. Ruim 70 procent van de inwoners heeft aangegeven zich veilig te voelen in de gemeente, als burgemeester vind ik dit goed om te horen, maar zie ik ook zeker ruimte voor verbetering.
De komende bestuursperiode willen wij verder werken aan het veiligheidsniveau van de veiligheidsprioriteiten. Het zorgen voor een veilige gemeente is een gedeelde verantwoordelijkheid van de gemeente, de samenwerkingspartners en onze inwoners en ondernemers.
Het blijft van belang om mee te kunnen bewegen met actuele ontwikkelingen en in te spelen op behoeften in een gebied. Dit Integraal Veiligheidsplan richt zich daarom op de vastgestelde prioriteiten per thema, waarbij wordt gehandeld vanuit een integrale samenwerking, flexibiliteit en een goede informatiepositie.
Samen met onze inwoners, ondernemers en veiligheidspartners werken we ook de komende jaren verder aan een veilig Opmeer.
Het Integraal Veiligheidsplan 2023-2026 (IVP) van de gemeente Opmeer vormt de basis van het lokale veiligheidsbeleid. Het IVP benoemt de prioriteiten, beschrijft ambities en uitgangspunten en biedt aanknopingspunten voor monitoring, bijsturing en verantwoording.
Gezamenlijke inzet ter voorkoming van onveiligheid is alleen effectief als alle partijen op een goede manier samenwerken. De regie hierover is de verantwoordelijkheid van de gemeente. Het gemeentebestuur stelt daarom een Integraal Veiligheidsplan (hierna: IVP) op. Hierin spreken zij met de verschillende partners op het gebied van veiligheid af hoe zij gaan samenwerken aan een veilig en leefbaar Opmeer en wat de prioriteiten zijn in de bestuursperiode 2023 2026.
Wettelijke grondslag: Op grond van artikel 38b van de Politiewet stelt de gemeenteraad minimaal eens per vier jaar de prioriteiten/doelen vast die de gemeente nastreeft op het gebied van de openbare orde en veiligheid.
Het resultaat van het project ‘IVP 20232026’ is dat er een duidelijke visie ligt die de komende jaren bij zal dragen aan het vergroten van de feitelijke veiligheid en de verhoging van het veiligheidsgevoel van onze inwoners. De regierol ligt hier bij de gemeente en neemt hier een centrale positie in.
De gemeente streeft naar een veilige en leefbare samenleving voor haar inwoners, ondernemers en bezoekers. Het bereiken van zowel subjectieve als objectieve veiligheid moet worden gerealiseerd door middel van integraal samenwerken met veiligheidspartners, preventief optreden en gebiedsgericht aan het werk gaan.
Het IVP beschrijft de veiligheidsprioriteiten voor de eenheid openbare orde en veiligheid. Hierbij wordt samengewerkt met partners zoals andere afdelingen, veiligheidsregio en de politie. Het plan sluit zoveel mogelijk aan op prioriteiten van de samenwerkingspartners en op regionale trends en ontwikkelingen, echter bepaalt de gemeente zelf welke prioriteiten er worden vastgesteld.
1.3. Uitvoeringsprogramma en vervolg
Het IVP schetst de ambities en doelstellingen van de veiligheidsprioriteiten op hoofdlijnen. Op basis van het IVP wordt vervolgens elke twee jaar een uitvoeringsprogramma vastgesteld. In dit uitvoeringsprogramma worden de concrete maatregelen en acties geschetst om de doelstellingen met betrekking tot de veiligheidsprioriteiten te realiseren. Het uitvoeringsprogramma is net als het IVP dynamisch van aard en kan tussentijds worden bijgesteld indien de omstandigheden dat vereisen.
Preventie, handhaving en (na)zorg zijn essentieel binnen de integrale aanpak. Met het nemen van maatregelen zorgt de gemeente voor minder overlast en veiligheidsincidenten. Indien er toch veiligheidsincidenten plaatsvinden anticipeert de gemeente hierop, samen met betrokken partners. (Na)zorg en evaluatie is daarbij van belang om de veilige omgeving te behouden. De gemeente Opmeer blijft dan ook inzetten op een aanpak waarbij preventie, handhaving en (na)zorg worden gecombineerd.
Veiligheidsvraagstukken zijn niet altijd te voorzien en ontwikkelen zich snel. De gemeente vindt flexibiliteit dan ook een belangrijk uitgangspunt. Op deze manier kan bij een veranderende situatie snel geschakeld worden met onze samenwerkingspartners, zowel lokaal als regionaal. Daarnaast is het van belang mee te kunnen bewegen met actuele ontwikkelingen en in te spelen op behoeften in een gebied. Het IVP richt zich daarom op doelen en algemene uitgangspunten, in plaats van strakke kaders.
Voor het voeren van regie op het lokaal veiligheidsbeleid en het handhaven van de openbare orde en veiligheid, is een goede informatiepositie belangrijk. Zowel kwantitatief vanuit cijfers als kwalitatief vanuit signalen van partners en uit de omgeving. In de komende jaren willen we intensiever gaan samenwerken met onze partners om informatie nog verder te analyseren, te combineren en te kunnen gebruiken om de veiligheid en leefbaarheid te vergroten.
Het huidige veiligheidsbeeld schets de belangrijkste veiligheidsaspecten en ontwikkelingen in onze gemeente. Deze aspecten zijn gebaseerd op de resultaten vanuit de veiligheidsanalyse. Het geeft antwoord op de vraag hoe veilig onze inwoners zich voelen in hun directe woon- en leefomgeving. Daarnaast maakt het ook inzichtelijk welke onderwerpen urgent en noodzakelijk zijn om te verwerken in het komende uitvoeringsprogramma.
Vanuit de gemeente is door middel van een flitspeiling geïnventariseerd hoe veilig onze inwoners zich voelen in hun directe woon- en leefomgeving. De flitspeiling bestond uit 13 vragen en bijna 300 inwoners hebben de flitspeiling ingevuld. Voor het volgende IVP wordt ook de veiligheidsmonitor ingezet om een beter beeld te krijgen van een bredere doelgroep. Uit de flitspeiling is gebleken dat ruim 70 procent van de inwoners een veilige woon- en leefomgeving ervaart in Opmeer. Uiteraard zien wij als gemeente het liefst dat iedereen zich veilig voelt en willen dan ook graag in kaart brengen wat de oorzaak van de onveiligheid binnen de gemeente is. Onderstaande resultaten zijn ons daarin opgevallen:
- ○
- ○
- ○
- ○
- ○
- ○
Inwoners en ondernemers geven aan ontevreden te zijn over de huidige verkeersveiligheid in Opmeer. Burgers noemen onder andere slechte verlichting, geen zebrapaden, geen veilige route naar school. Het aantal verkeersongevallen is gestegen in 2021 ten opzichte van 2020. De opmerkingen over dit onderwerp zijn onder de aandacht gebracht van de desbetreffende afdeling en worden meegenomen in de verdere uitwerking van het verkeersplan van gemeente Opmeer, hier trekken we gezamenlijk op. Om deze reden wordt verkeersveiligheid verder niet beschreven in dit Integraal Veiligheidsplan.
De prioritering van de veiligheidsthema’s is door middel van een prioriteringssessie tot stand gekomen. Tijdens deze sessie is op basis van de veiligheidsanalyse, de huidige veiligheidssituatie, het bijbehorende veiligheidsbeeld en de landelijke en regionale trends en prioriteiten een keuze gemaakt in welke thema’s de hoogste prioriteit hebben. Hierin is een afweging gemaakt in de impact van het thema op de samenleving, de landelijke trends en het toekomstbeeld. Naar aanleiding van deze sessie zijn we tot de volgende prioriteiten gekomen (deze staan op willekeurige volgorde):
De veiligheidssituatie is onder andere opgemaakt uit gemeentelijke gegevens, politiecijfers, beleidsstukken en de veiligheidsanalyse. De prioriteiten vragen inzet en capaciteit, maar naast deze aandachtsgebieden blijft de gemeente kijken naar het gehele veiligheidsbeeld. Flexibiliteit en een goede informatiepositie is daarbij van belang om efficiënt en slagvaardig te kunnen optreden. Op de bovengenoemde prioriteiten ligt voor de komende jaren de focus. De aanpak stemmen we af met de samenwerkingspartners om te komen tot een sluitende aanpak van veiligheidsproblemen binnen deze thema’s op zowel lokaal als regionaal niveau.
Niet alle veiligheidsthema’s worden in dit IVP benoemd. Prioriteiten stellen is nodig, omdat er altijd meer vraagstukken zijn dan beschikbare capaciteit. Dit dwingt ons om scherpe keuzes te maken. Een aantal thema’s zoals verkeersveiligheid, handhaving en evenementen zijn wel belangrijk voor de gemeente, maar worden in andere beleidsstukken uitgewerkt, zoals het verkeersplan en het evenementenbeleid. Om deze reden is ervoor gekozen om deze thema’s achterwege te laten en in dit plan echt de prioriteiten voor de eenheid openbare orde en veiligheid te beschrijven. Uiteraard zetten we ons ook in voor activiteiten op het gebied van andere thema’s. Daarnaast voeren we wettelijke taken uit, en reageren we op incidenten en urgente vragen vanuit de samenleving. Deze omstandigheden kunnen ertoe leiden dat prioriteiten en werkzaamheden verschuiven.
3. Veilige woon- en leefomgeving
Een veilige woon- en leefomgeving is van groot belang in de gemeente. De prioriteit voor het thema veilige woon-en leefomgeving ligt voornamelijk op de aanpak van (woon)overlast en het voorkomen van criminele activiteiten.
|
|
Hoofdlijnen van de aanpak 2023-2026
Gemeente Opmeer vindt het belangrijk om een veilige woon- en leefomgeving te creëren en te behouden. Hierbij is het van belang om de veiligheid en leefbaarheid in de dorpen en kernen te blijven monitoren en waar mogelijk te verbeteren. Om de overlast en criminaliteit in de omgeving terug te dringen zet gemeente Opmeer in op een goede combinatie tussen preventie en handhaving. De zichtbaarheid van het wijkteam, de bemiddelingskamer, de Boa’s en de wijkagenten spelen hierbij een belangrijke rol om samen met de inwoners en de gemeente de knelpunten binnen de gemeente aan te kunnen pakken. Niet alleen de wijkagenten, de boa’s en andere betrokken teams van de gemeente spelen hierbij een belangrijke rol, maar ook andere ketenpartners zoals het woningbedrijf, Regio Control en de Bemiddelingskamer. De komende jaren zal de aanpak van diverse vormen van overlast, die de leefbaarheid in de dorpen en kernen onder druk zet, hoge prioriteit houden.
Tevens hebben criminele activiteiten, zoals inbraken en overvallen, veel impact op de samenleving. Het afgelopen jaar zijn deze ingrijpende overtredingen en misdrijven sterk gedaald (High impact Crimes). De gemeente en de samenwerkingspartners willen deze daling graag doorzetten. De komende jaren richt de gemeente zich dan ook op het voorkomen hiervan. Daarnaast tasten veiligheidsvraagstukken, die vallen onder de thema’s ondermijnende criminaliteit en jeugd en veiligheid de leefbaarheid aan.
Ten slotte streeft gemeente Opmeer naar een intensievere integrale samenwerking tussen het zorg- en veiligheidsdomein. Deze samenwerking met het zorg- en veiligheidsdomein moet ervoor zorgen dat kwetsbare inwoners een betere kwaliteit van leven krijgen en uiteindelijk voor minder overlast en veiligheidsproblemen zorgen. Kwetsbare inwoners die te maken hebben met persoonlijke problemen, zoals psychische klachten, een verstandelijke beperking of verslavingsproblematiek (alcohol en/of drugs), kunnen het slachtoffer worden van misbruik en criminaliteit of kunnen zelf overlast en veiligheidsproblemen veroorzaken.
De gemeente en de ketenpartners hebben een signalerende rol om preventief aan de problematiek binnen de gemeente te kunnen werken. Het is hierbij van belang dat de gemeente op basis van de signalen en meldingen van inwoners een inschatting maakt welke (vervolg)hulp nodig is en hiernaar handelt en opschaalt indien nodig (escalatieladder). De gemeente wil hierdoor voorkomen dat repressief optreden nodig is.
- •
- •
- •
- •
4. Bedrijvigheid en veiligheid
Bedrijvigheid en veiligheid omvat de sociale veiligheid rond verschillende locaties van bedrijvigheid. Vormen van overlast, geweld, vermogenscriminaliteit en ondermijning hebben een negatieve invloed op de leefbaarheid en veiligheid van de omgeving. De komende jaren wordt dan ook aandacht aan de aanpak van deze veiligheidsvraagstukken besteedt om een veilige en leefbare omgeving te creëren en te behouden voor inwoners, ondernemers en bezoekers.
|
|
Hoofdlijnen van de aanpak 2023-2026
De prioriteit voor bedrijvigheid en veiligheid sluit goed aan bij de toekomstvisie van Opmeer. Hierin wordt beschreven dat de gemeente zich in wilt zetten voor een vitale gemeente. Een publiek-private samenwerking met ondernemers gaat hier nauw mee samen. Ook wordt er binnen de gemeente gewerkt aan een centrumvisie. Het is van belang dat we hierin samen optrekken en de relatie tussen de ondernemers en bedrijvigheid en veiligheid waarborgen.
Inbraken, vandalisme, cybercrime of ondermijnende criminaliteit, het zijn mogelijke problemen waar partijen op bedrijventerreinen mee geconfronteerd worden. Een samenwerking tussen publieke en private partijen biedt dan een oplossing. De gemeente gaat zich inzetten om samen met ondernemers de problematiek op bedrijventerreinen aan te pakken. Hierbij worden de betrokken partijen samengebracht, veiligheidsproblemen in kaart gebracht, oplossingen gezocht en maatregelen genomen. Dit gebeurt allemaal in overleg met de ondernemers.
Een belangrijke aanpak om deze publiek-private samenwerking op te zetten is de invoering van het Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO). We willen hierover met ondernemers in gesprek om de behoeften en belangen in kaart te brengen. Het KVO helpt de betrokken partijen gezamenlijk afspraken te maken om overlast, criminaliteit en onderhoud in het gebied aan te pakken om uiteindelijk de veiligheid en de veiligheidsbeleving te vergroten.
Een mogelijke vervolgstap is het inzetten van parkmanagement om de kwaliteit van bedrijventerreinen in stand te houden of te verbeteren. Het gaat hierbij om een publiek-private samenwerking, waarin de lokale overheid en de betrokken bedrijven een gezamenlijke inspanning doen in het beheer van een bedrijventerrein. Met maatregelen zoals georganiseerd toezicht en brandpreventie zorgen lokale partijen gezamenlijk voor een schoon, goed onderhouden en veiliger bedrijventerrein. Daarnaast kan onderzocht worden of een ondernemersfonds zoals bijvoorbeeld een Bedrijven Investeringszone (BIZ) effectief kan zijn. De BIZ stelt bedrijven in staat om samen te investeren in de openbare ruimte met als doel een schone, veilige en aantrekkelijke bedrijfsomgeving te creëren. De BIZ-bijdrage is een bestemmingsbelasting die op verzoek van ondernemers wordt geheven om met de opbrengst activiteiten in de openbare ruimte te realiseren.
De vervolgstappen die volgen uit de samenwerking zijn afhankelijk van de gezamenlijke behoeften en belangen van de ondernemers. Het is voor de gemeente belangrijk dat de ondernemers ook zelf initiatief willen nemen om de veiligheid van het gebied te bevorderen.
- •
- •
Onder het thema jeugd en veiligheid valt problematiek zoals jeugdoverlast en -criminaliteit, problematische individuele jongeren, veiligheid in en om de school en alcohol- en drugsgebruik door jongeren. Overlast of crimineel gedrag door (groepen) jongeren kunnen ervoor zorgen dat inwoners zich niet veilig voelen en het woonplezier afneemt. De gemeente heeft een belangrijke rol in het tegengaan van overlast door jongeren en het voorkomen dat jongeren in aanraking komen met criminaliteit. De prioriteit voor dit thema ligt bij de vroegsignalering van kwetsbare jongeren en de preventie van jonge aanwas bij drugscriminaliteit.
|
|
Hoofdlijnen van de aanpak 2023-2026
De jeugd doet het goed in Opmeer. Er wordt veel georganiseerd voor en door jongeren. Het gaat in Opmeer slechts om een kleine groep jongeren die veel zorg nodig hebben. Ook voor deze kleine groep wilt de gemeente klaar staan. Jongeren die probleemgedrag vertonen kunnen namelijk kwetsbaar zijn door problemen thuis, op school of door gedrags- of verslavingsproblemen. Dit vraagt dan ook om een integrale aanpak waarbij wordt samengewerkt met betrokken partners, zoals jongerenwerk, het wijkteam, de wijkagenten en stichting Halt voor een veiligere samenleving door risicogroepen vroegtijdig te signaleren en in te spelen op jongeren die dreigen af te glijden richting criminaliteit. Om dit te bereiken gaat de gemeente zich ook hard maken om binnen gemeente Opmeer een ambulant jongerenwerker in te zetten. Met behulp van jongerenwerk willen we meer aan de preventie kunnen werken. Het is ook hierbij van belang dat de gemeente op basis van de signalen en meldingen van inwoners een inschatting maakt welke (vervolg)hulp nodig is en hiernaar handelt en opschaalt indien nodig (escalatieladder). Belangrijk bij dit onderwerp is een stevige ‘eerste lijn’ van onder meer jongerenwerk, het wijkteam en de wijkagenten.
De gemeente sluit ook aan bij regionale projecten zoals In control of alcohol en drugs (ICOAD) en Veilige School. ICOAD focust zich op de terugkerende problematiek die voortvloeit uit alcohol- en drugsmisbruik. Daarbij richt de gemeente zich onder andere op het vergroten van de weerbaarheid van jongeren. De samenwerkingspartners bij deze aanpak zijn onder andere GGD Hollands Noorden en Brijder Jeugd. De gekozen ketenaanpak bestaat uit preventief beleid gericht op jongeren, ouders en hun sociale omgeving en het creëren van bewustwording als communicatiestrategie. Deze aanpak is effectief gebleken, werd lokaal ingezet en heeft veel kennis en ervaring opgeleverd.
Daarnaast sluit de gemeente ook aan bij het convenant Veilige School tussen de regiogemeenten, het voortgezet onderwijs en de politie. In dit convenant staan duidelijke afspraken om samen te werken aan de actuele problematiek die speelt op de middelbare scholen in de regio. Het convenant biedt handvatten om intensiever samen te werken bij zorgvragen van leerlingen en hun ouders. We krijgen bij dit convenant de ondersteuning van jongerenwerk en HALT om het veilige schoolklimaat te bevorderen.
- •
- •
- •
Bij ondermijning raakt de onderwereld en de bovenwereld dusdanig met elkaar verweven dat misbruik kan worden gemaakt van legale diensten, wettelijke regelingen en bestaande structuren voor criminele activiteiten. Soms gaat dit gepaard met bedreigingen en geweld. Ondermijning komt overal voor, ook in Opmeer. Voornamelijk het buitengebied, de bedrijventerreinen en het recreatiepark vormen kwetsbare gebieden. Vanuit de overheid, maar ook regionaal, wordt steeds meer aandacht gegeven aan de aanpak van ondermijning.
Hoofdlijnen van de aanpak 2023-2026
Ook gemeente Opmeer streeft de komende jaren naar een verbeterde aanpak van ondermijning. De gemeente gaat zich intensiever richten op het voorkomen van ondermijnende criminaliteit door de informatiepositie te verbeteren en de weerbaarheid van inwoners, ondernemers en de eigen organisatie te vergroten. Ten slotte blijft de gemeente participeren in regionale projecten op het gebied van ondermijnende criminaliteit.
De verwevenheid tussen boven en onderwereld biedt ook de mogelijkheid om in te grijpen. Dit doet de gemeente door verschillende barrières op te werpen. Op lokaal niveau zijn steeds meer mogelijkheden om bestuursrechtelijk te handhaven. In Opmeer maken we hier gebruik van door bijvoorbeeld woningen te sluiten op grond van de Wet Damocles en het uitvoeren van integrale controles op het recreatiepark en het buitengebied.
De gemeente focust zich daarnaast op de verdere uitvoering van de weerbaarheidsscan. We gaan de informatiepositie van de gemeente verbeteren om vervolgens de aanpak te kunnen ontwikkelen, intensiveren en een daadwerkelijk integrale aanpak van de problematiek op te zetten. De eerste stap voor het verbeteren van de informatiepositie is gezet door een centraal meldpunt in te richten waar zowel inwoners, ondernemers als medewerkers van de gemeente signalen van ondermijning kunnen melden. Hiermee wordt een handelingsperspectief geboden, waardoor onder andere de meldingsbereidheid van vermoedens van ondermijning wordt vergroot.
Andere onderwerpen die voor de gemeente van belang zijn om de komende jaren te monitoren en aan pakken zijn de ontwikkelingen rondom (Contra)-terrorisme, Extremisme en Radicalisering (CTER) en de Outlaw Motorcycle Gangs (OMG’s). Met betrekking tot deze onderwerpen liften we mee met regionale en landelijke initiatieven.
De aanpak van ondermijning doen we niet alleen. Hiervoor werken we samen met de politie, het openbaar ministerie en het Regionaal Informatie en Expertise Centrum (RIEC) Noord-Holland Noord. Samen blijven we onderzoeken op welke gebieden we barrières kunnen opwerpen en de aanpak kunnen verbeteren om een ongunstig klimaat voor ondermijning te creëren.
- •
- •
- •
- •
7. Cybercrime en digitale veiligheid
Op basis van de politiecijfers blijkt dat in de gemeente Opmeer het slachtofferschap van cybercrime afwijkt van het landelijke beeld. Landelijk is er in de afgelopen jaren namelijk wel een stijging zichtbaar in het aantal geregistreerde misdrijven van cybercrime.
|
|
Hoofdlijnen van de aanpak 2023-2026
Met de toenemende digitalisering van de samenleving worden de risico’s op het vlak van digitale veiligheid alleen maar groter. Steeds meer diensten worden digitaal georganiseerd waardoor inwoners, ondernemers en publieke instellingen vatbaar worden voor digitale criminaliteit. Het gaat daarbij om vormen van internetcriminaliteit (phishing mails bijvoorbeeld), kwetsbaarheid van systemen (ook van gemeenten), kwetsbaarheid van jongeren online (geldezels), kwetsbaarheid van informatie (risico van datalekken) en online aangejaagde onrust en ordeverstoring (ook jegens bestuurders bijvoorbeeld). Elk van deze deelfenomenen vormt een groeiend risico voor overheden, bedrijfsleven en burgers. Ook Opmeer staat hier voor een uitdaging, voor de veiligheid van de eigen systemen en informatie, maar ook voor de ordeverstoring door digitale ontwrichting bij andere partijen.
Cybercrime en de aanpak van gedigitaliseerde criminaliteit heeft prioriteit in het Integraal Meerjarenbeleidsplan Noord-Holland Samen Veilig. De gemeenten in Noord-Holland, politie en Openbaar Ministerie (OM) zetten stevig in op de aanpak van cybercrime en gedigitaliseerde criminaliteit. De gemeente geeft hier onder andere invulling aan door in de toekomst aan te sluiten bij Hackshield, een initiatief vanuit Noord Holland Samen Veilig. Het doel van Hackshield is om kinderen tussen de 8 en 12 jaar weerbaar te maken tegen cybercriminaliteit.
De gemeente richt zich samen met de partners de komende jaren op het verminderen van slachtofferschap van cybercrime en gedigitaliseerde criminaliteit, door het verbeteren van bewustwording onder inwoners en het creëren van een ongunstig klimaat voor cybercrime. Het thema cybercrime en digitale veiligheid beperkt zich niet tot onze gemeente. Daarom zullen we lokaal aanhaken bij de projecten en producten die regionaal en landelijk beschikbaar worden gesteld.
- •
- •
